- Türk Bilim ve Mühendislik Dergisi
- Vol: 2 Issue: 1
- Farklı Besin ve Uçucu Yağların Bombus terrestris’in Yönelimine Etkisi
Farklı Besin ve Uçucu Yağların Bombus terrestris’in Yönelimine Etkisi
Authors : Yağmur Ulu Türümen, Ismail Karaca
Pages : 6-11
View : 20 | Download : 4
Publication Date : 2020-06-25
Article Type : Research
Abstract :Yeryüzünde yetiştirilen bitkisel ürünlerin büyük bir bölümünün gelişmesi için tozlayıcı canlılara gereksinim duyulmaktadır. Tozlayıcılar arasında arılar en önemli grubu oluşturmaktadır. Bunlar içinde de gerek ticari olarak yetiştirilmesi gerekse doğada var olması nedeniyle bombus arıları dikkati çekmektedir. Söz konusu bombus arıları içinde Bombus terrestris günümüzde kitlesel ölçekte yıl boyu üretilmekte, ülkemiz de dahil olmak birçok ülkede ticari bir tozlaşma etmeni olarak yaygın şekilde kullanılmaktadır. B. terrestris başta domates olmak üzere serada yetiştirilen birçok ürünün tozlaşmasında yaygın olarak kullanılmaktadır. Arıların farklı besin ve kokulara değişik tepkiler verme özelliklerinden yararlanılarak onları istediğimiz yere yönlendirmek mümkün olabilir. Bu çalışmada B. terrestris’in farklı besin ve uçucu yağlara gösterdiği tepki ölçülmüştür. Bu amaçla B. terrestris’in besin olarak bal, polen, polen+bal ile uçucu yağlardan lavanta, biberiye, çam terebentin, zencefil, okaliptüs ve kekiğe yönelimi denenmiştir. Sonuç olarak, yapılan çalışmada B. terrestris’in besine yönelme yüzdeleri bal, polen, polen+bal için sırasıyla %16.20, %31.53 ve %15.34 olmuştur. Arıların %36.93 oranında en fazla kontrole yöneldiği saptanmıştır. B. terrestris’in uçucu yağlara yönelme yüzdeleri lavanta, biberiye, çam terebentin, ticari yağ, zencefil, okaliptüs ve kekik için sırasıyla %9.22, %5.27, %20.54, %11.72, %23.44, %9.75 ve %9.68 olmuştur. Kontrole yönelim ise %10.38 olarak saptanmıştır. Arıların ele alınan uçucu yağlardan en fazla zencefili tercih ettiği belirlenmiştir.Keywords : Bombus terrestris, cezbedici, olfaktometre