- TÜBA-KED Türkiye Bilimler Akademisi Kültür Envanteri Dergisi
- Issue: 25
- ‘Arkeolojik Alanda Mimarın Rolü’: Uygulamalı bir Eğitim Modeli
‘Arkeolojik Alanda Mimarın Rolü’: Uygulamalı bir Eğitim Modeli
Authors : Umut Almaç, Bilge Ar, Görkem Günay, Zeynep Kuban Tokgöz
Pages : 21-32
Doi:10.22520/tubaked2022.25.001
View : 10 | Download : 4
Publication Date : 2022-08-19
Article Type : Research
Abstract :Tarihi çevrede çalışan mimarın, ister arkeolojik verilerin daha etkin biçimde korunması için inşa edilecek bir koruma çatısının tasarımı, ister kazılarla ortaya çıkan yapıların belgelenmesi, isterse alanda gerçekleştirilecek bir anastylosis uygulamasının planlanması olsun, hangi amaçla alanda bulunduğundan bağımsız olarak bazı temel donanımlara sahip olması beklenir. Mimarın öncelikle; tarihi yapı ve çevrenin farkına varması, onu algılaması, anlaması ve değerlendirebilmesi gerekir. Mimarlık eğitiminde bu donanımın sağlanmasına ve arkeolojik alana yönelik eğitimlerin eksik olduğu gözlemlenmektedir. Bu çalışmada, pek çok farklı disiplinin katkısını gerektiren arkeolojik alan araştırmalarında; taşınmaz kültürel mirasın tespiti, belgelenmesi ve değerlendirilmesi ile ilgili çalışmalarda sorumluluk alacak mimar ve mimar adaylarının yetiştirilmesi için önerilen uygulamalı bir eğitim modeli tartışılmaktadır. Buna yönelik bir eğitim modelinin oluşturulması ve konunun gelecekte kredili bir ders olarak da mimarlık temel eğitimi içinde yerini alabilmesi amacıyla arkeolojik kazıların sürdüğü dönemlerde mimarlık lisans öğrencileri ile seçilen alanlarda bir dizi yaz okulu gerçekleştirilmiştir. Yaz okullarında arkeolojik alanlardaki zorluklar ve kazı ekiplerinin çok disiplinli yapıları gözlemlenmiş ve yapılan eğitimlerde mimarın belgelemenin yanı sıra çok sayıda başka roller alabileceği üzerinde durulmuştur. Eğitim sırasında geleneksel ölçüm teknikleri öğretilmiş ve tatbik edilmiş, aynı zamanda dijital yöntemleri de içeren uygulamalar gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada, gelecekte atılması muhtemel adımlar da göz önünde bulundurularak, doğrudan arkeolojik alanda gerçekleştirilen bu yaz okullarının teorik çerçevesi ve pratik uygulamaları, yapılan gözlem ve tespitler ve katılımcıların geribildirimleri sonucunda yapılan değerlendirmeler üzerinde durulmaktadır.Keywords : arkeoloji, kültürel miras, mimarlık, mimari belgeleme, mimarlık eğitimi, arkeolojik alanda koruma, arkeolojik alanda mimarın rolü