- TÜBA-KED Türkiye Bilimler Akademisi Kültür Envanteri Dergisi
- Issue: 19
- GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE GAZOMETRE YAPILARI VE DOLMABAHÇE GAZOMETRESİ İÇİN OLASI İŞLEVLENDİRME ÖNERİLERİ...
GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE GAZOMETRE YAPILARI VE DOLMABAHÇE GAZOMETRESİ İÇİN OLASI İŞLEVLENDİRME ÖNERİLERİ
Authors : Halet Almıla Arda Büyüktaşkin, Elif Türkel
Pages : 55-74
Doi:10.22520/tubaked.2019.19.004
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2019-03-01
Article Type : Other
Abstract :Demirin, yapılarda kullanılması eski zamanlara dayansa bile, ana strüktürün taşıyıcı malzemesi olarak kullanılması Endüstri Devrimi’nin ardından olmuştur. Osmanlı Devleti’nin son dönemindeki, Osmanlı sanayileşme hareketleriyle kullanıma girmiş olan fabrika, gazhane, tersane gibi sanayi yapılarında demir ve sonrasında da çelik kullanımı gözlemlenmektedir. Endüstrileşme hareketlerinin giderek yayıldığı bu dönemde, "gazometre” olarak adlandırılan çelik taşıyıcılı endüstriyel tesis yapıları ile kamusal alanların ve evlerin aydınlatılması sağlanmıştır. Yeni aydınlatma teknolojilerinin ortaya çıkmasıyla, birçok gazometrenin kullanımına son verilmiştir. 20. yüzyılın ortalarına gelindiğinde, Avrupa ve Türkiye’de, kullanılmayan gazometrelerin sayısı azımsanmayacak sayıya ulaşmıştır. Günümüzde, endüstri tesislerini korumaya yönelik "The International Committee for Conservation of the Industrial Heritage TICCIH ” Uluslararası Endüstri Yapıların Mirasını Koruma Komitesi , "European Route of Industrial Heritage” Avrupa Endüstri Yapıların Miras Rotası gibi uluslararası örgütler kurulmuştur. Örgütlerde alınan kararlar doğrultusunda, endüstri tesislerin ve yapılarının endüstri mirası olarak kayıt altına alınmalarının, korunmalarının ve yeniden kullanımlarının sağlanması gündeme gelmiştir. Bu çalışmada, geçmişten günümüze gazometre örnekleri ışığında, konumlandığı bölgenin fiziksel, ekonomik ve sosyal koşulları gözetilerek Dolmabahçe Gazometresi’nin mevcut durumu incelenmiş ve yapının sürdürülebilir bir yaklaşımla kent kimliğine iade edilebilmesi için olası işlevlendirme önerileri getirilmiştir.Keywords : Gazometre, Dolmabahçe Gazometresi, İşlevlendirme, Çelik.