- TÜBA-AR Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi
- Issue: 23
- KIZILIRMAK HAVZASI DEMİR ÇAĞI BOYA BEZEKLİ ÇANAK-ÇÖMLEK GELENEĞİNİN KÖKENİ ÜZERİNE DÜŞÜNCELER...
KIZILIRMAK HAVZASI DEMİR ÇAĞI BOYA BEZEKLİ ÇANAK-ÇÖMLEK GELENEĞİNİN KÖKENİ ÜZERİNE DÜŞÜNCELER
Authors : Şevket Dönmez, Fidane Abazoğlu
Pages : 81-100
View : 11 | Download : 4
Publication Date : 2018-07-01
Article Type : Other
Abstract :Kızılırmak Havzası’nda yakın geçmişte geliştirilen arkeolojik kazılar, hatalı bir söylemle Phryg denilen Orta AnadoluDemir Çağı çanak-çömleğinin başlangıç ve gelişme süreçlerine yeniden bakılması gerektiğini göstermektedir.Batı ve güney kültürlerinde aranan başlangıç coğrafyasının ise iç dinamiklerle ilgili olduğu noktasında önemligelişmeler yaşanmaktadır. Kızılırmak Havzası’nda Alişar IV grubunun kökeni ve başlangıç dönemi temelindeizlenebilen güncel arkeolojik bulgular MÖ 9. yüzyılı yani Orta Demir Çağı başlarını işaret etmektedir. Boğazköy-Büyükkaya Orta Demir Çağı tabakası ile Oluz Höyük’ün yine aynı döneme tarihlenen 6. Mimari Tabaka kazılarındabulunmuş boya bezekli çanak-çömlek parçalarının Alişar IV grubunun öncüsü olabileceğine dair bezemeleriçermesi, E. Akurgal ile V. Özkaya’nın bölge dışı dinamiklerini tartışılır bir noktaya getirmiştir. Oluz Höyük 7BMimari Tabakası’nda başlayan boya-bezemeli geleneğin, bezeme programı değişmiş olsa da hatta kronolojik birboşluk düşünülse de 7A Mimari Tabakası’nda devam etmiş olduğu düşünülmesi gereken bir olasılıktır. Erken DemirÇağı’nın bu gelişmelerini izleyen Orta Demir Çağı’nın başlarına tarihlenen Oluz Höyük 6. Mimari Tabaka çanakçömleğininAlişar IV’ün proto-tipini oluşturarak bir gelenek haline geldiği gözlenmektedir. Bu süreç Boğazköy-Büyükkaya’daki gelişmelerle birlikte değerlendirildiğinde, Amasya-Çorum bölgesinin Kızılırmak Havzası DemirÇağı boya bezekli çanak-çömleğinin ve Alişar IV geleneğinin başladığı coğrafya olduğuna işaret etmektedir.Keywords : Kızılırmak Havzası, Demir Çağı, Alişar IV, Oluz Höyük, Boğazköy