- TÜBA-AR Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi
- Issue: 19
- YUKARI DİCLE HAVZASI TUNÇ VE DEMİR ÇAĞLARI KIRSAL YERLEŞİMLERİNDE NÜFUS HESABI ÜZERİNE BİR UYGULAMA...
YUKARI DİCLE HAVZASI TUNÇ VE DEMİR ÇAĞLARI KIRSAL YERLEŞİMLERİNDE NÜFUS HESABI ÜZERİNE BİR UYGULAMA
Authors : Ayşe Tuba Ökse
Pages : 47-67
View : 9 | Download : 4
Publication Date : 2016-01-01
Article Type : Other
Abstract :Arkeolojik yerleşimlerde nüfusun hesaplanması nüfus hareketliliklerini, yaşam tarzını, sosyal, ekonomik ve siyasi tarihi canlandırmada kullanılan verilerden birisidir. Bu amaçla antropolojik veriler, buluntu yoğunluğu, besin kapasitesi, yerleşim boyutları, konut sayısı ve ortalama çekirdek aile nüfusu, kişi başına düşen kapalı yaşam alanı gibi farklı ölçütler temel alınarak arkeolojik, tarihi ve etnografik verilerin de ışığında geliştirilen nüfus tahmini yöntemleri kullanılmaktadır. Bu çalışmada etnolojik veriler üzerinden, Yukarı Dicle havzası kazılarında açığa çıkartılmış bazı Tunç ve Demir Çağı kırsal yerleşimleri üzerinde, uyumak için kullanılan alana göre nüfus hesaplama yöntemi uygulanmıştır. Bu yöntemde kapalı ve açık kullanım alanlarının birbirine oranı ve kapalı mekanların işlev alanları belirlendikten sonra uyumak için kullanılabilecek mekanlara sığan döşek sayısı üzerinden, konutlarda kaç kişinin uyuyabileceği hesaplanmıştır. Bu hesaplama, halen kırsal alanda Anadolu’da kullanılan boyutlarda döşeklerde farklı yaş gruplarından kaç bireyin uyuyabileceğine ilişkin veriler doğrultusunda yapılmıştır. Tarımcı kırsal yerleşimlerin tek katlı konutlardan oluşan örnekleri ile iki katlı konutları bulunan örneğinde sonuçlar farklılaşmıştır. Kırsal yerleşimlerde kişi başına düşen kapalı konut alanının farklı yaşam tarzı süren topluluklarda yaklaşık benzeri sonuçlar verdiği, ancak, geçici barınaklarda bu alanın yarı yarıya düştüğü, yerleşimin toplam alanının kişi başına düşen oranının da hayvancılıkla geçinen topluluklarda, tarımcı toplulukların iki katı olduğu belirlenmiştir. Yüzey araştırmalarında ölçülen yerleşim boyutlarına göre kırsal nüfusun hesaplanması için öncelikle yerleşimcilerinin yaşam tarzının ve yapıların yoğunluğunun analiz edilmesi, hata payını azaltacaktır.Keywords : Kırsal Nüfus, Tunç Çağı, Demir Çağı, Tarımcı Köy, Yayla Yerleşimi, Mevsimlik Barınak