- TÜBA-AR Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi
- Issue: 16
- GÜNÜMÜZ TÜRKİYE'SİNDE AKADEMİSYEN ARKEOLOGLARIN SOSYAL PROFİLİ VE TEORİK YÖNELİMLERİ ÜZERİNE BİR ANK...
GÜNÜMÜZ TÜRKİYE'SİNDE AKADEMİSYEN ARKEOLOGLARIN SOSYAL PROFİLİ VE TEORİK YÖNELİMLERİ ÜZERİNE BİR ANKET ÇALIŞMASI
Authors : Yücel Karadaş, Timur Demir
Pages : 16133-16143
View : 9 | Download : 3
Publication Date : 2013-01-01
Article Type : Other
Abstract :Türkiye üniversitelerindeki arkeoloji bilimi, kurulduğu ilk zamanlardan günümüze, siyasal ve sosyal koşulların da etkisiyle kendi özerk alanını inşa edebilmiş nadir bilim alanlarından biridir. Bu özerk alanın bir paradigması olduğu gibi, paradigmaya bağlı olan bir sosyal karakteri ve üyelerinin de bir sınıfsal konumu vardır. Türk Tarih Tezi'nin 1931-1950 arası paradigmanın teori ayağını oluşturduğu, bu ayağa pozitivist bilim yapma pratiğiyle akademisyen arkeologların elit sınıf karakterinin eşlik ettiği bir gerçektir. 1950 sonrasında siyasal alanda yaşanan dönüşümle beraber tüm sosyal bilimlerde olduğu gibi arkeolojide de Türk Tarih Tezi'ni terk edilmiştir. Ne var ki diğer sosyal bilimlerde Türkçü-İslamcı bir eğilim hakim olmaya başlarken arkeolojide aynı durum görülmemektedir. Teorik boşluk diye ifade ettiğimiz olguyla akademisyen arkeologlar, Türk Tarih Tezi'nin boşalttığı teorik alana başka bir teori ikame etmemişlerdir. Teorisiz bir şekilde paradigmanın öteki ayakları diri tutularak siyasal ve sosyal etkilerden muaf bir özerk bilim alanı inşa edilebilmiştir. Günümüzdeki akademisyen arkeologların sosyal profilleri ve teorik yönelimleri ile ilgili yaptığımız dar kapsamlı bir anket çalışmasında elde ettiğimiz veriler, bazı değişiklikler olsa da arkeologların 1950'li yıllarda girdikleri yönelimin devam ettiğini göstermiştir. Çoğunlukla sınıfsal ve sosyal olarak orta-üst sınıftan gelen akademisyen arkeologlar, ağırlıklı olarak beş büyük şehrin şehir merkezleri doğumludurlar. Teorik boşluk diye tabir ettiğimiz durum ise büyük ölçüde günümüzde devam etmesine karşın, çeşitli etkenler ile teorik meselelere olan ilginin artığı yine bu anket çalışması ile gözlemlenmiştir.Keywords : Arkeoloji, Teorik Boşluk, Sınıf, Akademisyen Arkeologlar, Bilim Sosyolojisi.