- Turkuaz Uluslararası Türk Dünyası Bilimsel Araştırmalar Dergisi
- Vol: 1 Issue: 1
- El-İstahrî’nin Kitâbü’l-Mesâlik ve’l-Memâlik Adlı Çalışmasında Hazarlar ve Diğer İtil Halkları...
El-İstahrî’nin Kitâbü’l-Mesâlik ve’l-Memâlik Adlı Çalışmasında Hazarlar ve Diğer İtil Halkları
Authors : Hayat Shamiyeva
Pages : 25-31
View : 14 | Download : 3
Publication Date : 2020-06-30
Article Type : Research
Abstract :Tarihsel süreçte Hazar Türklerini Kafkaslarda, özellikle ilk Arap fetihleri sırasında Azerbaycan topraklarında egemen bir unsur olarak görmek mümkündür. Konuyla ilgili olarak Arap kaynakları da Hazar Denizi ve Hazar Türklerinin tarihi ile ilgili önemli bilgiler vermektedir. Bu kaynaklardan birisi de Ebû İshâk İbrâhîm b. Muhammed el-İstahrî el-Fârisî (ö. 340/951-52’den sonra) tarafından yazılmış Kitâbü’l-Mesâlik ve’l-Memâlik (Yollar ve Araziler) adlı eserdir. Bu makalede özellikle Kitâbü’l-Mesâlik ve’l-Memâlik adlı eserden yararlanılmıştır. Eser; Hazar Denizi, Hazarlar ve İtil (Volga) nehri boyunca "yerleşik” diğer Türk halkları hakkında "ilginç” bilgiler vermektedir. Eserde bu Türk halklarını ve diğer halkları şöyle sıralamak mümkündür; Hazarlar, Oğuzlar, Bulgarlar, Burtaşlar, Başkurtlar, Peçenekler (Biçenekler) ve Ruslar. Makale, özellikle Hazar Denizi ve İtil Türk halkları hakkında önemli bilgiler içermektedir. Bu halkların yaşayış şekilleri ve tarihini incelenmektedir. Bu bakımdan Arap tarihçisi el-İstahrî`nin çalışması makalenin ortaya çıkmasında önemli bir kaynak olması bakımından dikkate değerdirKeywords : Hazarlar, Oğ(g)uzlar, Bulgarlar, Burtas(ş)lar, Başkurtlar, Peçenekler