- Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 23 Issue: 1
- YAYLI ÇALGILAR PERFORMANS DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ: TÜRKÇEYE ÇEVRİLMESİ
YAYLI ÇALGILAR PERFORMANS DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ: TÜRKÇEYE ÇEVRİLMESİ
Authors : Alper Tunga Özcan
Pages : 21-40
Doi:10.26468/trakyasobed.645217
View : 10 | Download : 4
Publication Date : 2021-06-10
Article Type : Research
Abstract :Yaylı çalgılar performans değerlendirme ölçeği: Türkçeye çevrilmesi başlığı altında yapıl-mış olan bu çalışma, sınav, konser, yarışma gibi sahne performansların ölçülmesi ve değer-lendirmesi amacı ile yaylı çalgıların tümünde kullanılmak üzere oluşturulmuştur. Perfor-mans çıktılarının ölçülmesi ve değerlendirilmesinin eğitimdeki önemi; farklı ekol/okullardan yetişmiş eğitmenler tarafından yetiştirilen öğrencilerin bu performanslarının çıktılarının değerlendirilmesi ve notlamasında puan kaybı olmasının önlenmesidir. Ölçeğin maddelerinin gerekçeleri ve açıklamaları, farklı ekolleri kapsayan seslendir-me/yorumlamaları içeren nitelikte olmasından dolayı ayrıca değerlidir. Bu çalışma, Zdzins-ki ve Barnes’in ‘Development and Validation of a String Performance Rating Scale’ isimli, daha önce Abeles (1973) tarafından geliştirilen Clarinet Performance Rating Scale ve Ber-gee (1987) tarafından geliştirilen Tuba-Euphonium Performance Rating Scale ölçeklerinin performans değerlendirme ölçütlerini yaylı çalgılara uyarlayarak oluşturduğu çalışmayı temel alarak yapılmıştır. Yorumlama/müzikal etki, ifade/ton, ses uyumu, ritim/tempo ve vibrato ana başlıklarından oluşan ve toplamında yirmi sekiz alt madde ile yaylı çalgıların tümünde performans ölçme ve değerlendirme kriterlerini oluşturmuştur. Çalışmada Zdzins-ki ve Barnes’in (2002) tarafından geliştirilen ‘Development and Validation of a String Per-formance Rating Scale’ ölçeğinin Türkçeye uyarlama çalışmasının yapılması amaçlanmıştır. Yaylı çalgı eğitiminde, uygun/yetkin performans için gerekli teknik ve müzikal zorunluluk-lar olduğu bilinmekle beraber, performans değerlendirmelerinin çok detaylı ve titizlikle yapılması gerekliliği görülmektedir. Ancak Devlet Konservatuvarları, Güzel Sanatlar Fakül-teleri, Sanat ve Tasarım Fakülteleri ve Eğitim Fakülteleri gibi sanat kurumlarında verilen yaylı çalgı eğitimlerin farklı ekoller/eğitim anlayışlarını içerdiği için performans değerlen-dirme kriterlerinde objektif bakış açısı hakim olarak akredite olamamış, eğitim sürecinin temsilcisi olan performansın değerlendirmesini yoruma açık bırakmıştır. Yaylı çalgılar performans değerlendirme ölçeğindeki ana başlıklar hariç alt maddenin, her kurumun iç dinamiklerine uygun olarak ve ölçeğin genel yapısını bozmadan değiştirilebileceği ön gö-rülmekle beraber, farklı disiplinlerde (Türk Halk Müziği, Türk Sanat Müziği, Otantik/Etnik Müzik) eğitim veren kurumların kendi özel değerlendirme kriterlerini oluşturabileceği dü-şünülmektedir.Keywords : Yaylı Çalgılar, Performans, Değerlendirme, Ölçek, Eğitim.