- Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 22 Issue: 1
- UVEYS BAHADIR HAN’IN İLKANLI DEVLETİ TAHTINA ÇIKIŞI VE SİYASİ YAŞAMI
UVEYS BAHADIR HAN’IN İLKANLI DEVLETİ TAHTINA ÇIKIŞI VE SİYASİ YAŞAMI
Authors : Şaban Cem Tuysuz
Pages : 551-578
Doi:10.26468/trakyasobed.714967
View : 10 | Download : 6
Publication Date : 2020-06-30
Article Type : Research
Abstract :Tarihi kaynaklarda Türk kökenli oldukları yönünde kayıtlar bulunan, Celayirliler, Miladi VI.-VII. yüzyıllarda dağınık kabile ve oymaklar halinde Moğolistan’ın doğusunda, Onon ve Kerulen (Keluren-Kerulan) Nehri kıyıları ile Baykal Gölü arasında kalan bölgede göçebe bir halde ve çoğunluğu Uygurlara tabi olarak yaşamışlardır. Gerek Cengiz Han’ın kurduğu Moğol Devletinde gerekse haleflerinin kurduğu devletlerin kaderinde de etkili olmuşlardır. 1253’de Moğol şehzadesi Hülegü Han ile Batı Asya’ya gelen bu kabile liderleri, bölgedeki fetihlerde ve İlhanlı Devletinin (Türk-Moğol kabilelerine dayanan) kuruluşundan tarih sahnesinden silinmesine kadarki süreçte, Çobanlılar (Sulduzlar) ile beraber, vazgeçilmez siyasi ve askeri unsurlardan biri olmuşlardır. İhanlı Sultanı Ebu Said Bahadır Han’ın 736/1335-1336 yılında ölümünden sonra saltanat kavgaları ile yıkılmaya yüz tutan İlhanlılar Devleti’nin kargaşa içinde geçen son yıllarında, Celayirli Büyük Şeyh Hasan, birçok siyasi ve askeri mücadelenin ardından 740/1339-1340’da, İlhanlılar coğrafyasında yaklaşık bir asır hüküm sürecek olan Celeyiroğulları (İlkanlılar) Devleti’nin temellerini atmıştır. İlhanlı ve Timurlu Devletleri arasında ki süreçte hayatta kalma mücadelesi veren, Celeyiroğulları (İlkanlılar) Devleti’nin Tarihi hakkında Günümüze kadar Türkiye’de, çok fazla çalışma yapılmamıştır. Bu nedenle çalışma konumuz olan bu makale ile İran coğrafyasında ki Türk-Moğol hâkimiyeti döneminin yaklaşık yirmi yıllık bir bölümünü kapsayan Sultan Uveys Bahadır Han dönemini siyasi açıdan incelemeye çalıştık.Keywords : Sultan Uveys, İlkanlı Devleti, Moğol, Celayir, Timur