- Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 21
- MASKE VE RUH'TA NASREDDİN HOCA VE YENİ DÜNYA DÜZENİ
MASKE VE RUH'TA NASREDDİN HOCA VE YENİ DÜNYA DÜZENİ
Authors : Seda Çetin
Pages : 273-292
Doi:10.26468/trakyasobed.398143
View : 11 | Download : 6
Publication Date : 2019-08-10
Article Type : Review
Abstract :Nasreddin Hoca zekâsı ve bilgeliğiyle yüzyıllara direnmiş bir Türk filozofudur. Hoşgörü timsali olan Hoca, fıkralarında hayata her zaman olumlu tarafından bakmasını bilir. Halide Edib bu özellikleri sebebiyle Hoca’yı ‘fantezi piyes’i Maske ve Ruh ’ta oyunun başkişisi olarak 21.yy. Akşehir’ine gönderir. Maddenin ruhtan daha çok önemsendiği bu çağda insanlar birbirlerine ‘birörnek’ maskeler kadar benzemektedirler. Halide Edib oluşturduğu bu sosyal manzarayla Maske ve Ruh’ta insanların giderek makineleştiği distopik bir dünya kurmuş olur. Kurduğu distopik manzaraya Nasreddin Hoca’yı yerleştiren yazar, onun fikirlerini bu yüzyılda gelişmiş düşünsel yönelimlerle kıyaslar ve onun aracılığıyla dünyayı hızla etkisi altına almaya başlayan ideolojik yönelimlerin eleştirisini yapar. Yazar, aynen Hoca gibi daha önce yaşamış başka isimleri de oyununa dâhil edip ‘ruhsuz’ bir topluma unuttuğu değerleri anımsatmaya çalışır. Bu incelemede öncelikle Maske ve Ruh’ ta Nasreddin Hoca’nın bulunduğu yer konumlandırılmaya çalışılacaktır. Bu sayede kendi zamanından yüzyıllar sonrasında hayat bulan Hoca’nın 21.yy. şartlarında ele alınış biçimi yorumlanmış olacaktır. Sonrasında yazarın Maske ve Ruh ile vermek istediği mesaj üzerine odaklanılacak, oyun içinde materyalist dünya düzeni sebebiyle hayata bakışı değişmiş olan 21.yy. Türkiye’sinin bu yönleri eleştirel bir tutumla ele alınacaktır.Keywords : Nasreddin Hoca, Maske ve Ruh, büyük Öteki, komünizm, kapitalizm