- Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 21 Issue: 1
- GİRİT’İN FETHİ’NE IŞIK TUTAN BİR ESER: TEVÂRÎH-İ CEZÎRE-İ GİRİD
GİRİT’İN FETHİ’NE IŞIK TUTAN BİR ESER: TEVÂRÎH-İ CEZÎRE-İ GİRİD
Authors : Hasan Ali Cengiz
Pages : 433-451
Doi:10.26468/trakyasobed.473020
View : 13 | Download : 5
Publication Date : 2019-06-30
Article Type : Bookreview
Abstract :Tarihin doğru şekilde yazılabilmesi ve anlaşılabilmesi için o devirde yazılmış eserlerin gün yüzüne çıkarılması gerekmektedir. Osmanlı tarihinin araştırılması ve hadiselerin tespit ve değerlendirilmesinde de arşiv kaynaklarının yanısıra yazma eserler de önemli bir yer tutmaktadır. Yaklaşık 24 yıl gibi uzun bir süre devam eden Girit seferiyle ilgili pek çok eser bulunmaktadır. Bu eserlerden biri de Yeniçeri Kâtibi Hasan Efendi’nin 1055’te (M. 1645-46) başlayan Girit Seferi’ni başından sonuna kadar anlatan Tevârîh-i Cezîre-i Girid isimli eseridir. Eserin iki nüshası bulunmaktadır. Bunlardan biri St. Petersburg The Institute of Oriental Manuscripts the Rusian Academy of Sciences’de 140.B. 1178 numarada kayıtlıdır. Diğer nüsha ise Topkapı Sarayı Kütüphanesi Y. 82 numarada kayıtlıdır. Tevârîh-i Cezîre-i Girid , Osmanlı tarihinde yaklaşık çeyrek asır süren Girit Savaşı döneminde yaşanan olaylara ışık tutmaktadır. Eser, Akdeniz’in kontrolü ve güvenliği açısından önemli bir konumda olan Girit’e 1645 yılında yapılacak olan seferin hazırlıkları ile başlar. Adanın tamamının fethedildiği 1669 yılına kadar olan kara ve deniz savaşları, savaş sırasında yaşanan olaylar, fethedilen yerlerdeki kale ve şehirlerin durumu, savaş sırasındaki yazışmalar, azil ve atamalar gibi olaylara gün gün yer verilmektedir. Ayrıca eserde, Kandiye’nin fethinden sonra Venedik ile yapılan anlaşma şartları, Kandiye Seferi sırasında şehit ve gazi olanların sayıları ve harcanan mühimmat miktarları da yer almaktadır.Keywords : Tevârih-i Cezîre-i Girid, Kandiye, Hanya, Yeniçeri Kâtibi Hasan Efendi