GERÇEKÜSTÜCÜ HAREKETTE ÜTOPYA KAVRAMI
Authors : Ruken Aslan
Pages : 37-47
View : 10 | Download : 5
Publication Date : 2015-06-01
Article Type : Other
Abstract :1924’de André Breton öncülüğünde Gerçeküstücülük Hareketi, içinde var olduğu düzene karşı en sert tavrı sergilemiş sanatsal ve kültürel akımlardan biri oldu. İki dünya Savaşı’na ve bu savaşlarda Batı Akılcılığı adı altında açıklaması yapılan ölüm ve soykırımlara yakından şahit olmuş ya da bizzat yaşamış sanatçılarca başlatılmış olan bu hareket, Dadaizm’le ortak bir düzen nefretini ve isyan duygusunu paylaşsa da, sorunlara onun gibi nihilist bir tavırla yaklaşmadı ve çözümler üretmeye çalıştı. Pozitif rasyonalizme, Batı ahlakına, sanayinin ve kapitalizmin yol açtığı eşitsizlik ve yabancılaşmaya karşı insanın hayal gücü, düşleri, sezgileri gibi kendi yetilerine dayanan güçleriyle savaşabileceğini öne sürdü. Manifestolarında temel vurgu, Freud’un psikanalizde uyguladığı psişik otomatizm yöntemini kullanarak rüya ile gerçekliği uzlaştırmak idi. Sanatsal üretimde rüyalara ve sezgilere öncelik tanıyan bu hareket, sanatı, romantik geleneğin ona atfettiği yüceliğinden arındırmaya ve her insanın hayatında var olabilecek bir uygulamaya dönüştürmek istemekteydi. Bu şekilde, Gerçeküstücülük, katı dış gerçekliğe karşı sanat-hayat, rüya-gerçeklik uzlaşımlarını önermekteydi. Bu, bir anlamda, Saint Simon, William Morris ya da Fourier gibi öncülerinin de anılması gereken, sanat-hayat ilişkilerini uzlaştırmaya yönelik sosyalist bir ütopya idiKeywords : Gerçeküstücülük, ütopya, modernizm