- Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi
- Vol: 11 Issue: 1
- Sarıseki-Dörtyol Bölgesinde yer alan toprakların bazı besin element içeriklerinin yersel dağılımımın...
Sarıseki-Dörtyol Bölgesinde yer alan toprakların bazı besin element içeriklerinin yersel dağılımımın jeoistatistiksel yöntemlerle modellenmesi ve haritalanması
Authors : Necat Ağca, Yunus Karakaya
Pages : 26-37
Doi:10.33409/tbbbd.1261146
View : 15 | Download : 15
Publication Date : 2023-06-25
Article Type : Research Article
Abstract :Toprak özelliklerinin bilinmesi, hem tarımın sürdürülebilirliği hem de çevre koruma açısından son derece önemlidir. Bu çalışmada, Sarıseki-Dörtyol (Hatay) arasında kalan tarım arazilerdeki toprakların bazı besin elementi içeriklerinin belirlenmesi ve dağılımlarının modellenerek haritalarının oluşturulması amaçlanmıştır. Bu amaçla, araştırma alanındaki toprakları temsil edecek şekilde rastgele örnekleme yöntemine göre 0-30 cm derinlikten toplam 42 adet bozulmuş toprak örneği alınmıştır. Toprak örneklerinin alındığı noktaların coğrafi koordinatları küresel konumlama cihazı (GPS) kullanılarak kayıt edilmiştir. Toprak örneklerinde, ekstrakte edilebilir sodyum (Na), potasyum (K), magnezyum (Mg), kalsiyum (Ca), alınabilir fosfor (P), demir (Fe), bakır (Cu), mangan (Mn) ve çinko (Zn) analizleri yapılmıştır. Toprakların besin element içeriklerinin yersel dağılımının belirlenmesi ve haritalanmasında jeoistatistiksel yöntemler kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre çalışma alanındaki toprakların verimlilik ile ilgili özelliklerinin dağılımlarının oldukça farklı sınırlar içinde değiştiği belirlenmiştir. Toprakların en düşük-en yüksek Na, K, Mg, Ca, P, Fe, Cu, Mg ve Zn içerikleri sırasıyla, 12.50 - 145.56, 43.65 - 587.44, 1403.53 - 6578.25, 314.09 - 2514.97, 0.20-170.36, 3.27 – 50.33, 0.56 – 37.62, 9.89 – 93.35 ve 1.53 – 74.16 mg kg-1 arasında değişmiştir. Besin elementleri içerisinde en düşük varyasyon katsayısı (VK) Mg içeriklerinde (%35.7), en yüksek VK değeri ise fosfor değerlerinde (%133.3) belirlenmiştir. En uygun yarıvariyogram modeli; K, Cu ve Zn için küresel; Na, Ca, Mg, P ve Mn için Gaussian, Fe için ise üssel olarak belirlenmiştir. Demir (Fe) dışında diğer tüm mikro besin elementlerinin toprakta yeterli düzeyde olduğu görülmüştür. Yine, makro besin elementlerinden Ca ve Mg içeriklerinin çalışma alanındaki tüm topraklarda yeterli düzeyde olduğu belirlenmiştir.Keywords : Sarıseki-Dörtyol bölgesi, Toprak, Besin elementleri, Jeoistatistik, Haritalama, Kriging