- Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü Dergisi
- Issue: 35
- Bir Geleneğin Çevirisi: Tanzimat Dönemi Türkçe Molière Çevirilerinde Osmanlı Halk Tiyatrosu Öğeleri...
Bir Geleneğin Çevirisi: Tanzimat Dönemi Türkçe Molière Çevirilerinde Osmanlı Halk Tiyatrosu Öğeleri
Authors : Çiğdem Kurt Williams
Pages : 83-99
Doi:10.26650/jtcd.1176142
View : 9 | Download : 2
Publication Date : 2022-12-30
Article Type : Research
Abstract :Molière tiyatrosu homojen, tek kaynaktan çıkmış, bugün anladığımız anlamda "özgün” metinlerden oluşmaz. Çok katmanlı bir malzeme üzerine kuruludur ve girift bir yapıya sahiptir. Bu tiyatro on dokuzuncu yüzyılın başlarından itibaren Türkçeye çevrilmeye başlandığında, farklı tarihsel dönem ve kültürlere ait tiyatro geleneklerinden beslenmiş bir gelenekle, Karagöz ve Ortaoyunu’ndan oluşan halk güldürüsüyle karşılaşır. Molière tiyatrosuyla Osmanlı halk tiyatrosu arasında beslendikleri kaynaklar açısından yadsınamayacak ortaklıklar vardır. 1869-1882 yılları arasında Molière’i Türkçeye çeviren, uyarlayan ya da Türkçede yeniden yazanlar da bu iki tiyatro geleneği arasındaki paralellikleri öne çıkartmış, Fransız tiyatro adamının Osmanlı seyircisine en tanıdık gelebilecek oyunlarını kaynak metin olarak seçip yine Karagöz ve Ortaoyunu’yla büyümüş seyirciye en tanıdık gelebilecek şekilde Türkçeye çevirmek için gerekli müdahaleleri yapmakta sakınca görmemiştir.Keywords : Molière, Karagöz, Ortaoyunu, çeviri, komedi