- Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü Dergisi
- Issue: 23
- Çağdaş Tiyatroda Eşzamanlılık, Eşdeğerlilik, Çokboyutluluk
Çağdaş Tiyatroda Eşzamanlılık, Eşdeğerlilik, Çokboyutluluk
Authors : Esen Çamurdan
Pages : 61-70
View : 13 | Download : 4
Publication Date : 2016-12-30
Article Type : Other
Abstract :Başlangıcından günümüze tiyatroda her şey bakma, bakış üstüne kurulur. Bakma ve Baktırma. Dilimize Fransızcadan geçen "tiyatro" sözcüğü de (théâtre) eski Yunanca "Theatron" dan kaynaklanır. "Thea" yani "Görme edimi" ile "T(h)eastai" (Görmek) sözcüklerinden oluşan "Theatron", seyircinin oturduğu yarım daire biçiminde yer anlamına gelir; yani "Görülen, Bakılan yer". Ancak herşeyin temelinde, bilindiği gibi, baktığını bir oyun olarak görebilmek, sahneye tiyatro gözüyle bakabilmek yatar. Baktığını görmek ve baktırdığının doğru algılanmasını sağlamaya çalışmak... Tiyatroda karşımda biri vardır. Ve bu kişi, onu nasıl görmemi istiyorsa, ya da bana nasıl bir işlev yüklüyorsa beni öyle yerleştirir/ konumlar: Kendinden uzaklaştırır, oyunun içine sokar, yabancılaştırır vb. Bir başka deyişle, seyircinin ne gördüğü kadar nasıl gördüğü de önem kazanır. Gerçekten de, tarih boyunca değişen tiyatro düşüncesi genelde seyirciye yaklaşımın değişmesiyle oluşmuştur. En öz biçimde Bakan ile Bakılan, çoğunlukla da Dinleyen ile Dinlenen ikilisi tiyatro sanatının vazgeçilmez öğesidir; bunlar kendi aralarında yer/ rol değiştirebilirler: Bakan, Bakılan olabilir.Keywords : Çağdaş Tiyatroda Eşzamanlılık, Eşdeğerlilik, Çokboyutluluk