- Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü Dergisi
- Issue: 20
- WITKIEWICZ’İN SANATSAL ÖZGÜNLÜĞÜNÜN ÇAĞDAŞ POLONYA TIYATROSUNA YANSIMASI
WITKIEWICZ’İN SANATSAL ÖZGÜNLÜĞÜNÜN ÇAĞDAŞ POLONYA TIYATROSUNA YANSIMASI
Authors : Seyyal Körpe
Pages : 21-34
View : 9 | Download : 3
Publication Date : 2016-01-02
Article Type : Other
Abstract :Polonya, Birinci Dünya Savaşının sonunda imzalanan Versailles Barış Antlaşması’nın ardından bağımsızlığını yeniden kazanmış, böylece ülkede sanatsal ve edebi gelişmelere olanak sağlayacak bir ortama kavuşulabilmiştir. Savaş sonrası dönemde pek çok batı ülkesinde olduğu gibi Polonya’da da felsefeye dünya üzerindeki uygarlıkların dağılmaya mahkûm olduğunu savunan felaketçilik düşüncesi egemen olmuştur. Stanisław Ignacy Witkiewicz, Polonya’da felaketçilik akımın başlıca temsilcisi olarak kabul edilir. Witkiewicz sanatsal yapıtların özünü ve anlamını tanımlamak amacıyla ortaya atmış olduğu kuramını "Arı biçim kuramı” olarak adlandırmıştır. "Arı biçim kuramı” doğrultusunda oluşturulan yapıtlara her birey özgün bir anlam kazandırabilecektir. Yapıtlarında öz benliğini, hayal gücünü ve yaratıcı düşünme yeteneğini yitirmiş olmanın bireye getirdiği yabancılaşma duygusuna ve bunun sonucunda ortaya çıkan makineleşmiş insan topluluklarına dikkat çekmiştir. Polonya’da bağımsızlığa kavuşulmuş olması ülkede tiyatro alanındaki gelişmeleri de büyük ölçüde etkilemiştir. Sanat kuramcısı, filozof, ressam ve dramaturg kimliğiyle öne çıkan Witkiewicz, bu dönemde tiyatro alanındaki gelişmelere katkı sağlayan sanatçılar arasında yer alır. Söz konusu dönemde Witkiewicz’in dramları Polonya tiyatrolarında sahne almış; ancak oyun yazarlığı ve sanat kuramı yeterince iyi bir şekilde anlaşılamadığından gerektiği gibi kullanılamamıştır.Keywords : Witkiewicz, felaketçilik, Polonya tiyatrosu, arı biçim, Ignacy