- Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi
- Vol: 31 Issue: 2
- Pamukta (Gossypium hirsutum L) ekim zamanının melez gücü (heterosis ve heterobeltiosis) üzerine etki...
Pamukta (Gossypium hirsutum L) ekim zamanının melez gücü (heterosis ve heterobeltiosis) üzerine etkisi
Authors : Ramazan Şadet Güvercin, Mustafa Oğlakçı
Pages : 256-267
Doi:10.7161/omuanajas.260982
View : 9 | Download : 3
Publication Date : 2016-07-18
Article Type : Research
Abstract :Pamukta (Gossypium hirsutum L.) kütlü pamuk verimi, lif verimi ve çırçır randımanının yanı sıra melez gücü (heterosis ve heterobeltiosis) üzerine ekim zamanı etkisinin araştırıldığı bu çalışma, 2010 ve 2011 yıllarında Kahramanmaraş’ta yürütülmüştür. Orta-erkenci ve orta-geççi olgunlaşma gruplarına ait Carmen, Stoneville 468, Adana 98 ve Furkan çeşitlerinin ana, erkenci olgunlaşma grubuna ait Beliizvor 432 ve Primera çeşitlerinin ise baba ebeveyn olarak kullanıldığı çalışmada, ebeveynlerin yanı sıra, bu ebeynlerin 2010 yılında çoklu dizi yöntemine uygun melezlenmesiyle geliştirilmiş sekiz adet F1 kombinasyonu bitkisel materyal olarak kullanılmış ve genotiplerin (F1 melezleri ve ebeveynler) ekimi, 2011 yılının 26 Nisan, 16 Mayıs ve 4 Haziran günlerinde el ile yapılmıştır. Çalışma sonucunda, kütlü pamuk verimi, lif verimi ve çırçır randımanı yönünden ilk ekim zamanının önemli olduğu ve ekim zamanı geciktikçe bu özelliklerin azalırken, melez gücünün yükseldiği belirlenmiştir. Ayrıca, genotip x ekim zamanı ilişkisinin, anaların sağladığı katkı ile hem kütlü pamuk verimi ve hem de lif verimi yönünden önemli, çırçır randımanı yönünden ise önemsiz olduğu tespit edilmiştir. Diğer yönden, melezlere ait hibrit gücünün ekim zamanı ve ebeveynlere göre farklılık gösterdiği ve Primera çeşidine ait melez dizisinin, Beliizvor 432 çeşidine ait aynı diziden daha yüksek melez gücüne sahip belirlenirken, 2x6 kombinasyonunun ise en önemli kombinasyon olduğu tespit edilmiştir.Keywords : Çoklu dizi, ekim zamanı, heterosis, heterobeltiosis, pamuk