- Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi
- Vol: 7 Issue: 2
- YARGITAY KARARLARI ÇERÇEVESİNDE BONODA DÜZENLEME SEBEBİNİN DEĞİŞTİRİLMESİNE YÖNELİK BEYANLARIN İSPAT...
YARGITAY KARARLARI ÇERÇEVESİNDE BONODA DÜZENLEME SEBEBİNİN DEĞİŞTİRİLMESİNE YÖNELİK BEYANLARIN İSPAT YÜKÜNE ETKİSİ
Authors : Hayri Bozgeyik, Süleyman Burak Gündoğdu
Pages : 257-269
Doi:10.55027/tfm.1035013
View : 16 | Download : 2
Publication Date : 2021-12-31
Article Type : Research
Abstract :Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenen ve belirli şekil şartlarını taşıyan bono, kayıtsız şartsız bir ödeme vaadi içermektedir. Bonoda, geçerliliği üzerinde etki doğurmayan birtakım ihtiyari kayıtlar bulunabilir. Bononun düzenlenmesine dayanak teşkil eden ve taraflar arasındaki temel borç ilişkisinin sebebini gösteren bedel kaydı da bu kayıtlardan birisidir. Uygulamada bono üzerinde sıklıkla "nakden” veya "malen” şeklinde kayıtlarla karşılaşılmaktadır. Bedel kaydının yazılıp yazılmamasının bononun geçerliliği üzerinde bir etkisi yoktur. Bununla birlikte bonoda düzenleme sebebini gösteren bu kayıtların aksinin ileri sürülmesi, açılan davalarda tarafların ispat yükü bakımından özellik arz etmektedir. Senet metnine ve senet metninde açıklanan senedin düzenlenme sebebine aykırı beyanda bulunma anlamına gelen "talil” Yargıtay kararlarında ispat yükünü belirleyen bir unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. Bedel kaydının aksi taraflarca ileri sürüldüğünde bono talil edilmiş olmakta, bu halde bonoyu talil eden, ispat yükünü üzerine almaktadır. Sebebin değiştirilmesi, senette yer alan alacak miktarını değil, ancak tarafların iddia ve savunmalarını etkileyecek, daraltacak veya genişletecek bir etki doğurduğu takdirde ispat yükü yer değiştirebilmektedir. Bonodaki bedel kaydı, tek taraflı olarak talil edilebilmektedir. Tek taraflı talil, borçlu veya alacaklı tarafından yapılabilmektedir. Çift taraflı talil hâlinde ise her iki tarafın da bono üzerinde yer alan kayıt dışı bir sebep göstermesi durumu söz konusudur.Keywords : Talil, Bono, İspat, Bedel Kaydı, Malen