Doğayı ve İnsanı Yoksullaştırıcı Kentleşme Pratikleri
Authors : A. Serap Firat
Pages : 31-64
View : 11 | Download : 4
Publication Date : 2014-08-21
Article Type : Other
Abstract :Bu makalede, bir yandan hızlı ve kontrolsüz kentleşme ve konut politikalarının, metropoliten kentlerdeki çevresel etkileri irdelenmiş; diğer yandan bu politikaların sonucu olarak açığa çıkan, yoksulluk, eşitsizlik, yoksunluk ve ayrımcılık gibi metropoliten kent sakinlerinin karşılaştığı sorunlar genel bir çerçeve içinde ele alınmıştır. Son yıllarda en fazla gelişme izlenimi gösteren metropoliten alanlar, arazi kullanımında değişkenliğin gözlendiği ve spekülatif yapılaşmanın yaygın olduğu alanlar olarak karşımıza çıkmaktadır. Aynı zamanda lüks tüketim ürünleri ve bos zaman aktivitelerinin buraya yerleşmesiyle de popüler kültürün gösterge mekanları haline gelmişlerdir. Ancak hem görsel hem de yaşam alanı olarak görece fakir yerleşimlerle olan bütünleşmeyi ortadan kaldıran, lüks konut siteleri ve rezidanslara dayanan bu tarz bir kentleşme, bölünmüş bir kent yaratmaktadır. Sanayi ve hizmetlerdeki yeniden yapılanma, emek hareketliliği, iletişim sistemlerinin hakimiyeti ve kültürel farklılıklardaki sürekli ayrışma ve bütünleşme süreci olarak gelişen küreselleşme ile mekansal ayrışma derinleşerek hızlanmıştır ve toplumsal eşitsizlik ve gelir dağılımda eşitsizlik, gruplar arası hiyerarşiyi keskinleştirmiş; sosyo-mekansal katmanları kutuplaşmış bir yapıyı ortaya çıkarmıştır. Hem ucuz hem de nitelikli işgücü potansiyeline sahip büyük kentler, emeğin yeniden üretiminde temel konulardan biri olan konut ve konut alanı/yaşam çevresi talebinin oluşturulmasında, düzenli konut alanlarının geliştirilmesi açısından daha küçük kentlerden farklılık göstermektedir. Oysa metropoliten kentsel gelişme alanları, arsa piyasasının şekillenmesinde etken olan aktörlerin beklentileri doğrultusunda bir eğilime sahiptir. Açıktır ki, yapı ürünleri, hammaddenin elde ediminden yok edilmelerine kadar, yani yaşam döngüleri boyunca, çevreyi olumsuz yönde etkileyebilmektedirler. Bu tür hem insani hem de çevresel yoksulluğu çözebilmek ve kentlerin doğal kaynaklarını korumak ve olası kalkınma çabalarını düzenleyebilmek için, sağlıklı bir kentleşme politikasına kaçınılmaz bir gereklilik bulunmaktadır.Keywords : Metropoliten Kentler, Hızlı ve Kontrolsüz Kentleşme, Konut Politikaları, Yoksulluk, Kentsel Çevre.