Kant’ta Siyasetin Ahlakileştirilmesi
Authors : Lokman Çilingir
Pages : 28-47
View : 6 | Download : 3
Publication Date : 2020-12-23
Article Type : Research
Abstract :Öz Kant’ın pratik sahadaki düşüncelerinin teorik felsefesinin gölgesinde kaldığı ve bilhassa siyaset felsefesi konusunda bir Kopernik Devriminden söz etmenin pek mümkün olmadığı yönünde görüşler bazı eleştirmenler tarafından sıkça dile getirilmektedir. Onun siyaset kuramının Hobbes ve Rousseau’nun düşüncelerinin yeniden yapılandırılması olduğu iddiaları da bu bağlamda değerlendirilebilir. Kant’ın siyaset kuramının onun transendental felsefesinden bağımsız olarak düşünülemeyeceği doğrudur. Zira onun teorik ve pratik felsefesi arasında köprü görevi gören özgürlük ve özerklik kavramları siyaset felsefesi için de belirleyicidir. Kant bu amaçla doğa durumu ve toplum sözleşmesi kavramlarını kendinden öncekilerden farklı yorumlayarak yeni bir toplum ve tarih felsefesi taslağı ortaya koyar. Barış kavramı ilk defa onunla birlikte felsefi bir çerçeveye kavuşur ve ahlak yasası temelinde biçimlenen hukuk ilkeleri devletlerarası çatışmaları ortadan kaldırmak ve evrensel barışı inşa etmek için yeniden yapılandırılır. Buna rağmen Kant’ın pratik felsefesinin ilke ve tutumlarının siyasi sahada sorunsuz olarak işlerlik kazandığını ileri sürmek pek kolay görülmemektedir. Örneğin, siyasi iktidar söz konusu olduğunda aydınlanmacı Kant’ın cesur tavrında bir kırılma yaşanır. Ahlak ve hukuka aykırı uygulamalar da yapsa yöneticiye karşı gelmek meşru görülmez. Öte yandan hukuki bir temelde ortaya konulan dünya vatandaşlığı kavramının kozmopolit etik bir topluluğa evrilmesi, daha doğrusu ahlaki talepleri karşılayacak niteliğe kavuşması konusunda güçlükler mevcuttur. Aydınlığa kavuşturulması gereken bir diğer nokta da, dönemin Almanya’sının henüz olgunlaşmayan toplumsal ve tarihsel şartlarının Kant’ın sistemi üzerindeki etkileridir. Amacımız öncelikle Kant’ın siyaset kuramını, onun eleştirel yöntemi ve tarih ve toplum görüşleri ışığında bir değerlendirmeye tabi tutmaktır. Bunu yaparken siyasete ilişkin ilk dönem risaleleriyle birlikte bilhassa son dönem eserleri olan Ebedi Barış ve Ahlak Metafiziği hareket noktası olarak alınacaktır. Nihayet Kant’ın siyaset kuramına yönelik itirazların haklılık payını tartışmaya açılacaktır.Keywords : Ahlaki siyaset, doğa durumu, ebedi barış, ilerleme, toplumdışı toplumsallık