- Tehlikedeki Diller Dergisi
- Vol: 3 Issue: 4
- ALTAYİK KÖKENDEN FİN-UGORLUĞA MACARİSTAN’DA FARKLI DİLBİLİMSEL YAKLAŞIMLAR
ALTAYİK KÖKENDEN FİN-UGORLUĞA MACARİSTAN’DA FARKLI DİLBİLİMSEL YAKLAŞIMLAR
Authors : H. Ş. Çağatay ÇAPRAZ
Pages : 253-265
View : 9 | Download : 4
Publication Date : 2014-12-01
Article Type : Other
Abstract :Macaristan’da doğuculuk düşüncesi, Habsburg idaresine bir tepki olarak doğmuş, siyasi, ekonomik ve kültürel anlamda ülkelerine çıkış noktası arayan bazı Macar entelektüelleri tarafından desteklenmiştir. Ancak Macar Türkolojisinin XVIII. yüzyıla dayanan geçmişi dolayısıyla söz konusu fikir, ilmi bir kimlik kazanmış ve adını tarihe Ugor-Türk savaşı denen akademik bir çekişmeyle duyurmuştur. Macar turanizmi Altay milletlerinin kadim kültürlerindeki ortak noktaları aramakta, bunu tarih, dil bilimi ve antropoloji vasıtasıyla gerçekleştirmektedir. Bu anlamda kapsayıcı yapısını korumakla beraber, XX. yüzyılın getirdiği kataklizma nedeniyle politik bir fikir olarak komşu ülkelere karşı tavrı savunmacıdır; millet psikolojisindeki "Avrupa’da yalnızız” sendromu turanizmin bugüne değin Macar toplumunda ve biliminde yaşam alanı bulmasını sağlamıştır. Bu çerçevede alternatif dil teorileri öne sürülmüş ve bu teoriler toplumun belli bir kesiminde kabul görmüştür. Bu çalışmada turanizmin ortaya çıkışı, dil bilimsel tutumu ve Fin-Ugor dil kuramına karşı öne sürdüğü savlar pozitivist ilkeler göz önünde bulundurularak incelenmeye çalışılmıştır. Ayrıca diletantizmin neden olduğu bilgi karmaşası dikkate alınıp, Altayik bir ulus olma düşüncesinin toplumsal algıdaki yerine değinilmiştir.Keywords : Macaristan, Türkoloji, Turanizm, Fin-Ugor Dilleri, Milli Kimlik