- Tefsir Araştırmaları Dergisi
- Vol: 6 Issue: 1
- et-Tefsîrü’l-Me’mûn Adlı Eseri Çerçevesinde Me’mûn Hammûş’un Bilimsel Tefsire Yaklaşımı...
et-Tefsîrü’l-Me’mûn Adlı Eseri Çerçevesinde Me’mûn Hammûş’un Bilimsel Tefsire Yaklaşımı
Authors : Sümeyye Akpinar, Mustafa Karagöz
Pages : 395-430
Doi:10.31121/tader.1075907
View : 11 | Download : 4
Publication Date : 2022-04-30
Article Type : Research
Abstract :Modern dönemde popüler bir yaklaşım olarak karşımıza çıkan bilimsel tefsir, teorik ve pratik açılardan değerlendirilmiş ve hakkında pek çok şey söylenmiştir. Bilimsel tefsiri incelemeye yönelik çalışmalarda bu tefsir çeşidinin daha çok "savunma” veya "karşı çıkma” bakış açısıyla ele alındığı görülmektedir. Bu araş-tırma, ilgili tartışmalara katkı sağlayacağı ana hipotezinden hareketle; hem "modern dönem müfessiri” hem de "bilim insanı” kimliğiyle dikkati çeken Me’mûn Hammûş’un bilimsel tefsire yaklaşımını konu edinmiştir. Daha açıkçası, çağdaşı olduğumuz bir müfessir-bilim insanının; bilimsel tefsir hakkındaki fikirlerinin neler olduğunun ve tefsirinde bilimsel tefsir türünden yorumlara yer verip vermediğinin tespi-ti, araştırmanın temel sorunudur. Hammûş’un bu tefsir ekolüne dair düşüncelerini belirlemeyi ve irdele-meyi amaçlayan araştırma; hacmin gereğinden fazla genişlememesi için kapsamını müfessirin tefsiriyle sınırlı tutmuştur. Araştırma; tefsirin tasvirî/betimleyici bir yöntemle incelenmesi, bilimsel tefsir örnekleri-nin belirlenmesi ve gerektiğinde bu örneklerin literatürdeki diğer çalışmalarla mukayese edilmesi suretiyle yürütülmüştür. Araştırma sonucunda, müfessirin bilimsel tefsir hususunda orta yolu tuttuğu ve bazı şart-lara uyulduğu takdirde tefsirde bilimsel bilgilerden istifade edilebileceğini düşündüğü yargısına varılmıştır. Müfessirin formasyonu da göz önünde bulundurulduğunda ulaşılan bu sonucun, bilimsel tefsire önemli bir perspektif kazandırdığı söylenebilir. Ayrıca bir bütün olarak değerlendirildiğinde et-Tefsîrü’l-me’mûn’un, bilimsel bir tefsir olarak nitelendirilmesinin mümkün gözükmediğini belirtmek gerekir. Zira içerisinde bilimsel tefsir kapsamında görülebilecek kimi açıklama ve yorumlar bulunmakla birlikte, söz konusu eser, baştan sona bilimsel tefsir metoduyla yazılmış olmayıp, klasik çizgide kaleme alınmıştır. Üstelik müfessir; bilimsel tefsire konu olan bazı âyetlerin bilimsel bilgilerle yorumlanmasını eleştirmiş, bu türden diğer bazı âyetleri tefsir ederken de bilimsel verilere referans yapma ihtiyacı hissetmemiştir.Keywords : Tefsir, Hammûş, et-Tefsîru'l-me'mûn, Bilimsel Tefsir, Kur'an, Bilim