- Tefsir Araştırmaları Dergisi
- Vol: 5 Issue: 1
- Bikâî’nin Nazmu’d-Dürer Tefsirinde Münâsebet İlmi’ne Dair Bir İnceleme: 30. Cüz Özelinde...
Bikâî’nin Nazmu’d-Dürer Tefsirinde Münâsebet İlmi’ne Dair Bir İnceleme: 30. Cüz Özelinde
Authors : Adnan Arslan
Pages : 278-297
Doi:10.31121/tader.857537
View : 11 | Download : 4
Publication Date : 2021-04-30
Article Type : Research
Abstract :Hicrî 9. yüzyılın önde gelen Şâfiî âlimlerinden olan Bikâî, (öl. 885/1480) Kur’ân nazmındaki mucizeliğin önemli bir tezahürünün âyet ve sûreler arasındaki anlam ilişkisinde olduğunu düşünmüştür. Hicri dördüncü asırdan itibaren âyet ve sûrelerin kendi aralarında teşkil ettiği münasebetlere dair dile getirilmiş nükte ve fâidelere dikkat çekmiştir. Kendi ifadesiyle, münasebet ilmi ufkunda tecelli eden bu mucizevi tenâsübü gözler önüne serecek bir tefsir kaleme almıştır. Bikâî, Kur’ân’da münâsebetin mükemmel bir şekilde kullanılmasını incilerin bir ipe dizilmesine benzeterek tefsirine bu manaya delalet eden Nazmu’d-dürer adını vermiştir. Eser, kendinden önce bu sahada telif edilmiş bilgileri havi oluşu ve kendisinden sonra kaleme alınan tefsirlere de kaynaklık etmesi bakımından ayrı bir önemi haizdir. Bu çalışma, âyet ve sûrelerin tertibinde tecelli eden münasebetlerin izini sürerek nazımdaki i‘câzın bir veçhine ulaşılabileceği kanaatinin mahsulüdür. Makalede Bikâî’nin mezkûr tefsiri üzerine yapılan okumalardan elde edilen bulgular üç başlık halinde sunulmuş ve müellifin konuya dair özgün tarafları ortaya konulmuştur. Çalışmanın münasebet ilmi araştırmalarına katkı sunması amaçlanmıştır. Makale düzeyinde özel bir çalışma olduğu için konu, 30. cüz çerçevesinde ele alınmıştır.Keywords : Tefsir, Bikai, Münasebet, Nazmu’d-dürer, Arap Dili Belâgati