- Tasavvuf İlmi ve Akademik Araştırma Dergisi
- Vol: 26 Issue: 51
- Harîrîzâde Mehmed Kemâleddin’in Rızâ Hakkında Görüşleri ve Belâ ve Musibetlere Yaklaşımı...
Harîrîzâde Mehmed Kemâleddin’in Rızâ Hakkında Görüşleri ve Belâ ve Musibetlere Yaklaşımı
Authors : Selcan Nebioğlu, Hasan Kamil Yilmaz
Pages : 27-54
View : 43 | Download : 38
Publication Date : 2023-06-30
Article Type : Research Article
Abstract :Tasavvufî düşüncede tevhîd inancının yansımaları varlığı, âlemi ve her yönden hayatı kuşatıcı niteliktedir. Kelâm ekolleri Hakk’ın mâbud olarak birliği düşüncesini öne çıkartırken tasavvufta ve özellikle Ekberî gelenekte Allah Teâlâ’nın zâtî yönden tek olduğu gibi fiillerinde ve sıfatlarında da tek olduğu kabulünün vurgulandığı görülür. Buna göre kâinatta meydana gelen her şeyin asıl fâili Allah Teâlâ’dır. Hayır da şer de nimetler de sıkıntılar da Allah’tandır. Dünya hayatı bir imtihan yeridir ve insanların hem nimetlerle hem de sıkıntılarla imtihanları olur. Bu imtihanlarla halden hale geçen insanlar, hatalarıyla yüzleşip eksiklerini tamamlayarak kâmil insan olma yolunda mertebe katetme imkânı bulurlar. Kâmil insan Hak’tan razı olan ve Hakk’ın da kendisinden razı olduğu kimsedir. Dünya hayatındaki belâlar ve musibetler ancak imtihan bilinciyle ve rızâ ahlâkıyla doğru olarak okunup yorumlanabilir. Kendisinden önceki birçok mutasavvıf gibi Harîrîzâde de rızâyı bir makâm olarak görür ve bu makâma ulaşmanın yollarını anlatır. Şeyhe göre ilâhî rızâya nâil olmak isteyen insanın sabrın ve şükrün hakîkatini öğrenip bunları ahlâk hâline getirmesi gerekir. Bunun için nefisle mücâhedeye ve zikre devam etmek önemlidir. Böylece kalp dünyevî arzulardan arınarak tevekkül halinde takdir-i ilâhîden razı olur.Keywords : Harîrîzâde Mehmed Kemâleddin, rızâ, ahlâk, musibet, kamil insan