- Tasavvuf Araştırmaları Enstitüsü Dergisi
- Vol: 2 Issue: 1
- Tasavvufun Gündelik Hayata Tesiri Etrafında Türkçedeki Bazı İfadelere Dair Ö. Tuğrul İnançer’in Tesp...
Tasavvufun Gündelik Hayata Tesiri Etrafında Türkçedeki Bazı İfadelere Dair Ö. Tuğrul İnançer’in Tespitleri
Authors : Derya KILIÇKAYA
Pages : 108-135
Doi:10.32739/ustad.2023.3.43
View : 84 | Download : 97
Publication Date : 2023-07-14
Article Type : Research Article
Abstract :Osmanlı bakiyesi bir aile ve çevrede yetişen Ömer Tuğrul İnançer, tasavvuf terbiyesini / görgüsünü yetiştiği ve bulunduğu ortamdan bizzat tecrübe ederek almış bir zattır. Kendisi devrinin mühim addedilen mürşid-i kâmillerinin, tabir yerindeyse "dizinin dibinde yetişmiş” bir sufi, inanç eriydi. Mutasavvıf kimliğini gerek mevcut şartlar sebebiyle, gerekse reklam unsuru olarak kullanmamak adına, kendini "sofimeşrep” olarak tarif etmişse de mürşid-i kâmil vasfı daima ilgi görmüştür. Manzum kırk hadis tercümelerinde sıkça geçen "Müminler ölmez. Bir yerden bir yere göç ederler” hadis-i şerifini dilinden düşürmeyen Ö. Tuğrul İnançer, 4 Eylül 2022’de ahirete "göç etmiştir”. Çok iyi bir hatip olan İnançer’in sohbet üslubuyla yazılmış birçok eseri vardır. İlk baskısı 2006 yılında yapılan Vakte Karşı Sözler adlı kitabındaki tasavvuf ve gündelik hayat bahislerini, lisanımız açısından değerlendirmek bu yazının amaçları arasındadır. Kitap, esas itibarıyla Ayşe Şasa Oran’ın Ömer Tuğrul İnançer ile yaptığı bir tasavvuf sohbetinin yazıya dökülmesinden oluşmaktadır. Bu sohbetin ses kaydını daha sonra Berat Demirci deşifre etmiş ve sohbeti kitaplaştırmıştır. Bu kitapta, tasavvuf ve gündelik hayat konusuyla ilgili iki başlık vardır. Bunlardan ilki, Ayşe Şasa Hanım’ın sorduğu sorular etrafında gerçekleşen sohbettir. İkincisi ise 2003 yılında, Türk Edebiyatı Vakfı’nda Ö. Tuğrul İnançer’in verdiği konferansın metnidir. Bu çalışmada, her iki metinden hareketle İnançer’in tespitleriyle bazı tasavvufi sözlerin lisanımıza tesiri değerlendirilecektir. Makalede ele alınacak tasavvufi ifadeler şu şekildedir: "İllallah, altmışaltıya bağlamak, bel bağlamak, eşiğe basmamak, ölüsü kandilli, ism-i Celâl ile başlayan sözler, imamsuyu, çile çekmek, eline, diline, beline sahip olmak, habbeyi kubbe yapmak, çelebi adam, ağzı kara, abdala malum olur, hu demek ve Resullullah’ı temsil eden gül”. Halkın dini anlamadaki rolü ve folklorik bakımdan, bu ifadeler hiç şüphesiz önem arz etmektedir.Keywords : Türkçe, söz, Ömer Tuğrul İnançer, tasavvuf, günlük hayat