- Tarsus Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Dergisi
- Vol: 3 Issue: 1
- TÜRKİYE’DE TARIM, ORMAN ALANLARI VE ÇEVRE İLİŞKİSİ
TÜRKİYE’DE TARIM, ORMAN ALANLARI VE ÇEVRE İLİŞKİSİ
Authors : Sefa Özbek, Bahar Oğul
Pages : 26-35
View : 11 | Download : 5
Publication Date : 2023-04-28
Article Type : Research
Abstract :Küreselleşme süreci ile sanayileşme, kentleşme, nüfus vb. alanlarda meydana gelen gelişmeler çevre kalitesi üzerinde etkiler meydana getirmektedir. Çevre kirliliği, küresel ısınma ve iklim değişikliği gibi unsurlar doğayı tehdit altına almaktadır. Söz konusu problemlerden korunmak için karbon emisyonunun azaltılması gerekmektedir. Dolayısıyla emisyona sebep olan etmenlerin neler olduğunu tespit etmek büyük önem taşımaktadır. Emisyona sebep olan pek çok sektörden biri de tarım sektörüdür. Bu çalışmada Türkiye ekonomisine ait 1990-2019 dönemine ait tarımsal katma değer, ormanlık alan, enerji tüketimi, kişi başına düşen gelir ve ekolojik ayak izi değişkenleri arasındaki ilişki incelenmektedir. Değişkenler arasındaki eşbütünleşme ilişkisi Gecikmesi Dağıtılmış Otoregresif (Autoregressive Distributed Lag-ARDL) sınır testiyle sınanmaktadır. Diğer yandan uzun dönem sonuçları ARDL’ye ek olarak Tamamen Modifiye Edilmiş Sıradan En Küçük Kareler (Fully Modified Ordinary Least Squares-FMOLS), Dinamik Sıradan En Küçük Kareler (Dynamic Ordinary Least Squares-DOLS) ve Kanonik Eşbütünleşik Regresyon (Canonical Cointegrating Regression-CCR) tahmincileri ile araştırılmaktadır. ARDL sınır testi kısa ve uzun dönem sonuçlarına göre; tarımsal katma değer, iktisadi büyüme ve enerji tüketimindeki artışlar ekolojik ayak izini artırırken; orman alanlarındaki artış ekolojik ayak izini düşürmektedir. Diğer bir deyişle tarımsal katma değer, iktisadi büyüme ve enerji tüketimi çevre kirliliğine yol açarken orman alanları ise çevre kirliliğini azaltmaktadır. Genel olarak FMOLS, DOLS ve CCR yöntemlerinin bulguları da bu sonuçları desteklemektedir.Keywords : Tarım Sektörü, Ormanlık Alanlar, Çevre Kirliliği, Zaman Serisi Analizleri, Türkiye.