- Tarih ve Gelecek Dergisi
- Vol: 8 Issue: 2
- Soğuk Savaşın İlk Yıllarında Türkiye’de Komünizm Algısı ve Siyasetteki Yansımaları
Soğuk Savaşın İlk Yıllarında Türkiye’de Komünizm Algısı ve Siyasetteki Yansımaları
Authors : Umut AKCAKAYA
Pages : 299-322
Doi:10.21551/jhf.1091859
View : 10 | Download : 3
Publication Date : 2022-06-28
Article Type : Research
Abstract :Türkiye, II. Dünya Savaşı boyunca kararlı bir tarafsız politikası izlemiş ve bütün baskılara rağmen savaş dışı konumu korumuştur. Ancak savaş sonunda Sovyetler Birliği’nin Boğazlarda üs ve Doğu Anadolu’da bir kısım toprak talepleri karşısında kalan Türkiye kendini diplomatik bir yalnızlık içinde bulmuştur. Sovyetlerin talepleri bir yandan kamuoyunda şiddetli bir tepki doğururken, diğer yandan Türkiye’nin içinde bulunduğu yalnızlıkla birleşerek bir toplumsal histerinin yayılmasına zemin hazırlamıştır. Bu histeri Türkiye’de daha önce de mevcut olan ‘komünizm karşıtı’ eğilimleri daha da güçlendirmiştir. Nitekim bu koşullarda şekillenen komünizm karşıtı kamuoyu, savaş sonrası yıllarda başlayan çok partili hayatın hararetli tartışmaları içinde etkin bir silah olarak kullanılmaya başlanmıştır. Dönemim ideolojik atmosferi içinde iç siyasi tartışmalar ‘Sovyet tehdidi’ ile ilişkilendirilmiş, her türlü muhalif düşünce ‘Moskova ağzıyla konuşmak’ ithamlarıyla bastırılmıştır. Bu saldırılar özellikle dönemin baskın dış politika eğilimlerine, yani Amerikancılık eğilimine muhalif duran aydınlara yönelmiştir. Bu aydınlar, iki kutuplu dünya algılaması içinde ‘Amerikan taraftarı değilsen Sovyetler taraftarısın’ mantığıyla suçlu görülmüşlerdir.Keywords : Soğuk Savaş, Sovyetler Birliği, Boğazlar, Komünizm, Algı