Türklerde Demircilik Kültürü Ve Elazığ’da Sıcak Demircilik
Authors : Ümit Buğrahan ÖZCAN, Oğuz DOĞAN
Pages : 867-903
Doi:10.21551/jhf.943518
View : 9 | Download : 4
Publication Date : 2021-06-22
Article Type : Research
Abstract :Uzun bir geçmişi ve çeşitliliği olan Türk el sanatları, kültürü ve mitolojisi içinde demircilik önemli bir yer tutar. Demir, Anadolu’da güçlü bir işçilik ve bol üretimle karşımıza çıkar. Doğu Anadolu Bölgesi’nin Yukarı Fırat Bölgesi’ni oluşturan Adıyaman-Malatya-Elazığ-Tunceli yöresinde zengin demir yatakları mevcuttur. 1834’te doğu eyaletlerini düzenlemek için görevlendirilen Reşid Mehmed Paşa, ovada yer alan Agavat Mezrası’nı merkez haline getirince, Mamuret-ül Aziz (Elazığ) Vilayeti’nin merkezi Harput’tan buraya taşınmıştır. Bu durum, Harput’un stratejik önemini kaybetmesine neden olmuştur. Ancak Harput, özellikle 19. yüzyılda önemli bir demir üretim merkeziydi. Burada birçok demir ustası ve dükkân olup, dökümhaneler de mevcuttu. Geçmişte Elazığ’da yoğun şekilde yapılan demir üretimi zaman içinde gittikçe azalmış, günümüzde ise il merkezinde birkaç usta tarafından devam ettirilir duruma gelmiştir. Elazığ’da üretilen demir eşyanın, çok çeşitli form ve özellikleri vardır. Çalışma hazırlanırken mevcut ustalarla görüşülmüş, röportaj yapılmış; fotoğraf ve video ile de üretimleri görüntülenmiştir. Ayrıca Elazığ’da demir ile ilgili halk inanışları da mevcuttur.Keywords : Demir, Demircilik, Sıcak Demircilik, Demir Ustaları, Elazığ’da Demircilik