- Tarih ve Gelecek Dergisi
- Vol: 6 Issue: 4
- Büyük Harp’ten Milli Mücadele’ye Basında Kadın ve Kadınlık Tartışmaları
Büyük Harp’ten Milli Mücadele’ye Basında Kadın ve Kadınlık Tartışmaları
Authors : Ülkü KÖKSAL
Pages : 1396-1422
Doi:10.21551/jhf.832630
View : 9 | Download : 3
Publication Date : 2020-12-28
Article Type : Research
Abstract :Tanzimat Dönemi ile birlikte yaşanan değişimler geleneksel Osmanlı toplum yapısında ve kadının toplumsal hayattaki konumunda farklılaşmaya neden olmuştur. II. Meşrutiyet Dönemi’nde hız kazanan değişimler neticesinde kadın meselesi basında sıkça tartışılmaya başlandı. Bu dönemde kadınlar pek çok dernekte faal olarak yer alırken kadın dernekleri de oluşturulmuştur. Ayrıca birçok kadın dergisi yayına başlayarak kadın ve kadınlık meselesi kamuoyunun gündemine yerleşmiştir. I. Dünya Savaşı kadının kamu hayatındaki konumunun şekillenmesinde önemli bir merhaledir. Kadın aslında savaş yazılarının ve analizlerinin önemli bir başlığıdır. Ancak genelde savaş alanının yani cephenin değil cephe gerisinin kahramanıdır. Kadınların savaşta aldıkları yeni roller, faaliyetleri, güç ve yeteneklerini ispat etmeleri, erkeklerin mağrur ve baskın rollerini törpülemiştir. Nitekim "kadınlar ve kadınlık meselesi”, kadın hakları ve kadın hareketleri ekseninde tüm dünyada olduğu gibi Osmanlı basınının önemli konularından biri haline gelmiştir. Kadınların sosyal ve ekonomik faaliyetlerin içinde yer alması ve kamu hayatına daha da aktif şekilde dahil olması sonucunda zihniyet, giyim-kuşam ve yaşam tarzında ortaya çıkan değişimler bu durumu onaylayanlar ile uygun bulmayanlar arasındaki tartışmaları alevlendirmiştir. Milli Mücadele yıllarında da devam eden bu tartışmalar çeşitli kadın dergileri ve ulusal basındaki gazete ve mecmualarda sıklıkla bahsedilen konulardandır. Bu çalışmada I. Dünya Savaşı ve Milli Mücadele yıllarında kadın ve kadınlık meselesine dair basında yer alan tartışmalara yer verilmiştir. Bu çerçevede Kadınlar Dünyası, Servet-i Fünûn, Sebilürreşad, Büyük Mecmua, İçtihad, Muallim, İslam Mecmuası vb. dergi ve mecmualar, Tasvir-Efkar, Alemdar, İstiklal gibi ulusal gazeteler ile çeşitli kitap ve makalelerden faydalanılmıştır.Keywords : I. Dünya Savaşı, Kadın, Kadınlık, Basın, Milli Mücadel