Rüstem Paşa’nın Londra Elçiliği (1885-1895)
Authors : Mahmut Akpinar
Pages : 387-420
Doi:10.18513/egetid.1050163
View : 9 | Download : 4
Publication Date : 2021-12-30
Article Type : Research
Abstract :XIX. yüzyılda Osmanlıcılık siyaseti bürokrasi içinde uygulanmaya çalışılırken, öncelikli olarak gayrimüslim tebaadan bilgi ve becerisinin yanında, kendisine itimat edilenlere görev verildi. Bir Levanten olan Rüstem Paşa da onlardan biriydi. Devlet desteği ile yurtdışında iyi bir eğitim alan Rüstem Bey 1830’lu yılların ortalarında Osmanlı bürokrasisine dahil oldu. Uzun bir süre çeşitli bürokratların yanında ve devlet dairelerinde tercümanlık yaptı ve tercüme işleriyle uğraştı. 1853 Kırım Savaşı ile hariciyede başlayan değişime bağlı olarak diplomasi ağı genişlerken Rüstem Bey Piyemonte Krallığına maslahatgüzar tayin edildi. On yıldan fazla kaldığı İtalya’da en son Floransa’da ortaelçi unvanıyla görev yaptı. Ardından 1870’te Rüstem Bey, Petersburg’a ilk Osmanlı büyükelçisi olarak tayin edildi. 1873’te Rüstem Bey’e Lübnan Mutasarrıflığı ile özel sayılabilecek bir bürokratik görev verilmiş oldu. Mutasarrıfla gelen paşalık rütbesi, onun artık deneyimli bir devlet adamı olduğunun deliliydi. On yıllık idari görevin ardından Rüstem Paşa, 1885’te diplomasinin ana merkezlerinden biri olan Londra’ya yaklaşık otuz dört yıldır görev yapan Kostaki Musurus Paşa’nın halefi olarak gitti. İlerlemiş yaşına rağmen yaklaşık on yıl büyükelçi unvanıyla Londra’da görev yaptı. Rüstem Paşa, bu görevi esnasında Ermeni, Doğu Rumeli, Girit, Mısır, Kıbrıs, Fav Boğazı ve Batum Limanı meselelerin çözümüne yoğun mesai harcadı. II. Abdülhamid dönemindeki diplomasi ağının istikrarlı ve güçlü parçalarından biri oldu. Onu, kimileri Hıristiyan kimliği dolayısıyla bir yabancı gibi görmeye göstermeye çalışsa da Rüstem Paşa görevi başında bir Osmanlı olarak yaşama veda etti.Keywords : Levanten, Osmanlıcılık, Diplomasi, Londra Elçiliği, sadakat