- Tarih Araştırmaları Dergisi
- Vol: 25 Issue: 39
- Serbest Cumhuriyet Fırkası’nın Aydında Teşkilatlanması ve 1930 Belediye Seçimleri Üzerinde Oluşan Ta...
Serbest Cumhuriyet Fırkası’nın Aydında Teşkilatlanması ve 1930 Belediye Seçimleri Üzerinde Oluşan Tartışmalar
Authors : Günver Güneş
Pages : 117-147
Doi:10.1501/Tarar_0000000224
View : 8 | Download : 3
Publication Date : 2006-05-01
Article Type : Research
Abstract :Serbest Cumhuriyet Fırkası (Partisi) Tek Parti döneminde kurulan ikinci muhalefet partisidir. Fethi Bey'in başkanlığında kısa sürede örgütlenen parti, 1930' lar Türkiye 'sinin sosyal-ekonomik zorlukları arasıııda, özellikle kıyı kentlerinde yoğun bir ilgiyle karşılanmıştır. Fethi Bey 'in Ege gezisi bu ilgiyi doruğa çıkarmıştır. Bu gezinin önemli duraklarından biri de Aydın şehriydi. Aydııı 'da Serbest Cumhuriyet Fırkası 'nın örgütleıımesi muhalefete hazır bir kitle bulunduğundan oldukça kolayoldu. Serbest Cumhuriyet Fırkası aynı zamaııda, Türk siyasi yaşamının önemli isimlerinden Adnan Menderes 'i de ilk kez siyasete çeken partidir. Adnan Menderes, Serbest Cumhuriye! Fırkası 'nın Aydın il başkanlığını yapmıştır. Faaliyet gösterdiği kısa süre içerisinde bir kez belediye seçimlerine katılan Serbest Cumhuriyet Fırkası, umulanın ötesinde başarı elde etmiştir. Başarı kazandığı şehirlerden biri de Aydın olmuştur. Belediye seçimleri ve seçimler sırasıııda yaşananlar Aydın 'da kavgayı körüklemiş, halk arasında ayrılıklara yol açmıştır. Serbest Cumhuriyet Fırkası, gerilen siyasi ve toplumsal yapıyı sakinleştirmek için kendini feshetmiş, ikinci çok partili hayata geçiş denemesi başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Partinin kendisini feshetmesinin yankılarının ardından, Cumhuriyet Halk Fırkası 'nın toplumu yeniden toplaması, partinin devletle bütünleşmesi sonucunu hazırlamıştır.Keywords : Serbest Cumhuriyet Fırkası, Cumhuriyet Halk Fırkası (Partisi), Aydın, Adnan Menderes, Fethi Okyar