- Tarih Araştırmaları Dergisi
- Vol: 27 Issue: 43
- Donanma Cemiyeti’nin Anadolu’da Örgütlenmesine İliskin Gözlemler
Donanma Cemiyeti’nin Anadolu’da Örgütlenmesine İliskin Gözlemler
Authors : Nursen Gök
Pages : 77-94
Doi:10.1501/Tarar_0000000401
View : 6 | Download : 4
Publication Date : 2008-05-01
Article Type : Research
Abstract :II. Meşrutiyet’in ilanıyla Osmanlı toplumunda toplanma ve dernek kurma hakkı yasal bir zemine oturtuldu. Bu çerçevede kurulan ilk cemiyet-derneklerden birisi Donanma Cemiyeti oldu. Osmanlı Donanması’na gemi satın almak amacıyla yardım toplamak üzere 19 Temmuz 1909 (6 Temmuz 1325) tarihinde kurulan Cemiyet, yaklaşık on yıl boyunca faaliyetlerini sürdürdü. Çok geniş bir teşkilatlanma ağına erişti. İmparatorluğun tüm bölgelerinde ve şehbenderlikler aracılığıyla yurt dışında kendisine faaliyet alanı oluşturduğunu gördüğümüz Cemiyet’in önceliği Anadolu’ya verdiği anlaşılmaktadır. İstanbul dışındaki ilk örgütlenmesini Kastamonu Vilayeti ve Bolu Sancağı’nda gerçekleştirmiştir. İstanbul’a coğrafi yakınlığı olan bu iki bölgeden sonra Edirne, Erzurum, Adana, Ankara, Aydın, İzmit, Bitlis, Bursa, Bolu, Çatalca, Diyarbakır, Sivas, Samsun, Trabzon, Kala-yi Sultaniye, Konya, Mamuretülaziz, Van, Basra, Bağdat, Bingazi, Beyrut, Cebel-i Lübnan, Cezayir-i Bahr-i Sefid, Hicaz, Halep, Resmo, Zor, Selanik, Suriye, Trablusgarp, Kıbrıs, Kudüs, Kandiye, Kosova, Medine-i Münevvere, Mısır, Manastır, Musul, Yanya, Yemen’de ayrıca Berlin ve Paris’te şubelerini açtı. Aldığı devlet yardımının yanı sıra, halkın güçlü desteğini de kazanmayı başardı. Yaptığı çalışmalar Osmanlı toplumunda ilgiyle karşılandı ve yankı bulduKeywords : Donanma Cemiyeti, İane, Örgütlenme