- Tarih Araştırmaları Dergisi
- Vol: 31 Issue: 51
- Ulema, goc ve devlet: Kırım Harbi’nden sonra Osmanlı Ulkesine goc edenulemanın iskanına dair bazı bi...
Ulema, goc ve devlet: Kırım Harbi’nden sonra Osmanlı Ulkesine goc edenulemanın iskanına dair bazı bilgiler
Authors : Ahmet Yuksel, Zafer Karademir
Pages : 253-276
Doi:10.1501/Tarar_0000000516
View : 12 | Download : 7
Publication Date : 2012-05-01
Article Type : Research
Abstract :Yıllarca yaşadığı topraklardan göç ettirilmek, insanoğlunun yaşamı süresince karşılaşabileceği en talihsiz olaylardan birisidir. Bu çalışmadaki anlamıyla göç; her türlü askerî, ekonomik ve kültürel baskıya maruz kalan insanların başvuracakları en son çarelerden birisidir. Çünkü göçerken hatıralarından başka bir de taşınabilir mal varlıklarını yanlarına alabilme imkânı bulunan insanlar geride bunlardan daha fazlasını bırakırlar. Altı asır gibi uzun bir tarih ve üç kıta gibi geniş bir coğrafyaya sahip olan Osmanlı Đmparatorluğu da göç hadisesi ile sık sık karşılaşmak durumunda kalmıştır. Ancak söz konusu karşılaşma hiçbir zaman Kırım Harbi’nden (1853–1856) sonraki kadar sık yaşanmamıştır. Harpten sonra Kafkasya ve Balkanlar’dan doğru başlayan göç dalgası, hâlihazırdaki sıkıntılarla boğuşmakta olan imparatorluk idarecileri için ayrıca mesai, çaba ve para sarfını gerektiren yeni bir mesele haline alacaktır. Đşte bu çalışmada, bazı örnek hadiselerden hareketle Kırım Harbi sonrasında Osmanlı ülkesine sığınan muhacirler arasında bulunan ulema sınıfının imparatorluk sınırları içerisinde yerleştirilmelerinde nasıl bir yöntemin izlenildiği ve kendilerine ne tür yardımlarda bulunulduğu açıklanmaya çalışılacaktır. Ayrıca bu süreçte karşılaşılan güçlüklere de dikkat çekilecektir. Đmam, şeyh, müftü gibi ilmiyeye mensup zümrelerden başka daha ziyade müderrislerin inceleneceği bu çalışmada son olarak muhacir ulemanın Osmanlı toplumsal ve kültürel yaşamına nasıl bir katkıda bulunmuş olduklarına da değinilecektirKeywords : Osmanlı İmparatorluğu, ulema, göç, muhacir