- Tarım Ekonomisi Araştırmaları Dergisi
- Vol: 6 Issue: 2
- Türkiye’nin Kenevir Politikası ve Piyasasına Bir Bakış
Türkiye’nin Kenevir Politikası ve Piyasasına Bir Bakış
Authors : Uğur Başer, Mehmet Bozoğlu
Pages : 127-135
View : 13 | Download : 4
Publication Date : 2020-12-15
Article Type : Review
Abstract :Kenevir, birçok farklı alanda kullanılan önemli bir endüstri bitkisidir. Bu çalışmada, Türkiye’nin kenevir politikası, üretimi ve mevzuatı incelenerek yaşanan gelişmelerin ortaya konulması amaçlanmıştır. Türkiye’nin kenevir istatistikleri FAO ve TÜİK veri tabanlarından, kenevir politikaları ise temel politika belgeleri olan kalkınma planlarından, raporlardan, eylem planlarından ve ilgili literatür incelenerek ortaya konulmuştur. Kenevirin tohumu, sapı ve çiçeği çok farklı alanlarda kullanılmakta olup, özellikle kâğıt, kumaş, tekstil ve kozmetik ürünlerinin yapımında kenevirden yararlanılmaktadır. Türkiye’de 2005 yılında tohum ve lif için ekilen kenevir alanları 65’şer hektar iken, 2014 yılında 1 hektara kadar düşmüştür. Türkiye’de kenevir, 2019 yılında düzenlenen "Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde Yerel Yönetimler Sempozyumunda” yeniden gündeme gelmiş ve "Türkiye’de Endüstriyel Kenevir Yetiştiriciliği Raporu ve Eylem Planı” hazırlanmıştır. Eylem Planının uygulamaya konulmasıyla 2018 yılında 5.9 hektar olan tohum üretim alanları 2019 yılında 53.6 hektara, kenevir lif alanları ise 5.5 hektardan 16 hektara yükselmiştir. Türkiye’nin hazırladığı eylem raporunda ön plana çıkan konular; (i) THC oranı düşük, lif ve tohum verimi yüksek yerli çeşitlerin geliştirilmesi ve tescili, (ii) kenevire dayalı sanayinin ve mekanizasyon sistemlerinin geliştirilmesi ve (iii) öncelikli yatırım alanlarının belirlenmesi şeklindedir. Türkiye’nin son dönemdeki kenevir politikası incelendiğinde, kenevir üretiminin yerli ihtiyaçları karşılayacak şekilde üretilmesi ve yaygınlaştırılması amaçlanmıştır. Türkiye, diğer ülkelerle yaptığı uluslararası anlaşmalar kapsamında kenevirin yetiştirilmesi, ticareti ve kötüye kullanımının engellenerek zararlı etkilerinin azaltılmasına yönelik iş birliği yapmaktadır. Kenevir üretiminin sürdürülebilir bir şekilde geliştirilebilmesi için üretiminin ülke ve dış ihtiyaçları doğrultusunda planlanması ve etkin bir arz zincirinin oluşturulması gerekli görülmektedir.Keywords : Kenevir, Kenevir tohumu, Kenevir lifi, Politika, Türkiye