- Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi
- Vol: 29 Issue: 2
- Bir üniversite yemekhanesinde yaşanan Salmonella enterica ve Bacilus cereus’a bağlı gıda zehirlenmes...
Bir üniversite yemekhanesinde yaşanan Salmonella enterica ve Bacilus cereus’a bağlı gıda zehirlenmesinin incelenmesi
Authors : Izzet Çeleğen, Sinemis Çetin Dağli, Danyal Burak Koca
Pages : 95-101
Doi:10.17942/sted.623822
View : 18 | Download : 7
Publication Date : 2020-04-11
Article Type : Research
Abstract :ÖZET Amaç: Bu çalışmada bir üniversite yemekhanesinde verilen yemekler sonrası ortaya çıkan gıda zehirlenmesi bağlı salgınının incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmanın tipi vaka-kontrol çalışmasıdır. Şüpheli ve olası olmak üzere iki vaka tanımı oluşturulmuştur. Çalışmaya toplam 472 kişi alınmıştır. Çalışmada 29.11.2018 tarihli gıda zehirlenmesi hakkında veri toplamak amacıyla 18 soruluk bir anket hazırlanmıştır.. Anket sonuçlarına göre risk faktörlerinin değerlendirilmesi için Binary Lojistik Regresyon analizi yapılmıştır. Tahmini Rölatif Risk (TRR) %95 güven aralığında p<0,05 ise istatistiksel anlamlı kabul edilmiştir. Bulgular: Şikâyetlerinin varlığı ve sayısı dikkate alınarak yapılan değerlendirmede katılımcılardan 278 kişinin "olası vaka”, 49 kişinin "şüpheli vaka " ve 145 kişinin "sağlam” olduğu belirlenmiştir. Olası vaka grubunu yaş ortalaması 21.91 ±0.23, şüpheli vakaların yaş ortalaması 20.98±0.3, kontrol grubunu yaş ortalaması 22.11±0.43’tür. Bizim çalışmamıza göre kaba atak hızı %71.87’dir. Vaka grubunda en fazla görülen şikâyetler sırası ile karın ağrısı, ishal, bulantı, ateş, üşüme titreme, kusmadır. (%83.7, %68.2, %66.8, % 65.5, %57.1, %35.9) Vaka ve sağlam olarak belirlenenlerin tükettikleri yemeklere göre yapılan regresyon analizinde "makarna” için TRR=7,8 ve "triliçe” için TRR=10,15 olarak hesaplanmıştır. Yapılan mikrobiyolojik analizlerde alınan gıda örneklerinden makarnada Salmonella enterica , triliçede Salmonella enterica , Bacillus cereus üremesi olduğu tespit edilmiştir. Sonuç: Günlük yaşamımızda sıklıkla kamu veya özel sektöre ait işyerlerinde pek çok gıda zehirlenmesi vakaları duyulmaktadır. Etyolojik ajan olarak salmonellanın aksine B.cereus genellikle göz ardı edilmektedir. B. cereus sporlarının çiğ ve pişmiş gıdalarda yaygın olarak bulunması ve yüksek ısıya dirençli olması nedeniyle toplu tüketim yerlerinde önemli problemler oluşturmaktadır. Gıda kaynaklı zehirlenme vakalarında etiyolojik ajan olarak göz ardı edilmemelidir. Çalışmada salgının bulaş yolu tespit edilmemesine rağmen muhtemel salgın nedeninin yetersiz ısıl i ş lem ve servis malzemelerindeki bakteri yükü oldu ğ u, mutfaktaki gıda hazırlama alanlarının, malzemelerin yeterli düzeyde temizlenmemesi ve gıda hazırlayanların yeterli hijyen kurallarına uymaması olduğu düşünülmüştür. Benzer salgınların tekrar yaşanmaması için; kamuya ait yiyecek ve içecek hizmeti veren toplu tüketim yerlerinde özellikle bazı alanlarda yoğunlaşma, gıdalardan kaynaklı zehirlenme risklerini azaltabilir.Keywords : Gıda zehirlenmesi, Salmonella enterica, Bacilus cereus, Vaka-kontrol