- Sürdürülebilir Çevre Dergisi
- Cilt: 3 Sayı: 2
- Çin-ABD Rekabetinde Gri Bölge: İklim Değişikliği Müzakereleri
Çin-ABD Rekabetinde Gri Bölge: İklim Değişikliği Müzakereleri
Authors : Orçun Emrah Eren
Pages : 85-98
View : 65 | Download : 79
Publication Date : 2023-12-31
Article Type : Research
Abstract :İnsanlığın karşılaştığı en büyük zorluk olarak nitelendirilen iklim değişikliği ile mücadelede küresel iş birliği yapılması gerekliliği bir gerçektir. Hem uluslararası sistemdeki konumları hem de iklim değişikliğine sebep olan karbon emisyonu hususunda en büyük pay sahibi ülkeler olmaları sebebiyle, normalde rakip olan Çin ve ABD’nin istisnai iş birliği tüm dünya için önemlidir. Ne var ki yakın zamanda yaşanan Tayvan krizinin akabinde ilk vazgeçilen de bu iş birliği olmuştur. Bu durum, iklim diplomasisinin sadece bilimsel değil aynı zamanda etik bir çerçeveden de incelenmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Tüm insanlığın ortak geleceğini etkileyen iklim değişikliği gibi bir konuda dahi küresel güçlerin dış politikalarının net olmadığı, ülkeler arası- hatta liderler arası- ilişkilere bağlı olarak dalgalanmalar gözlendiği söylenebilir. Uluslararası sistemde en önemli aktör olan devletlerin kimi zaman uluslararası sorunlar konusundaki duruşları, sorunların çözümü noktasında kısır döngüye sebep olmaktadır. Uluslararası örgütler zaman zaman küresel güçlerin etkisi altında önemli bildiriler ve anlaşmalar ortaya çıkarmayı başarmış olsa da somut adımlar atma hususunda "çıkar” ve "göreceli kazanç” anlayışı devreye girmiştir. Bu denklemde kuzey- güney ülkeleri arasındaki ilişkilere "çevresel (yeşil) adalet” kavramı da eklenmiştir. İklim değişikliği sorununa karşı iş birliğine dayanan çok taraflı bir müzakere sürecinde özellikle Çin’in ve ABD’nin rolleri gelecek nesiller için son derece hayatidir. İklim değişikliği müzakereleri küresel rekabetten ayrı düşünülmemelidir. İklim değişikliği ile mücadelede önemli role sahip uluslararası örgütler ve anlaşmalar bu açıdan küresel güçler için yeni bir mücadele alanı haline gelmiştir. Bu çalışmada Çin ve ABD bağlamında küresel güçlerin iklim değişikliği mücadelesindeki tutarsız duruşları 2022’deki Tayvan krizi ışığında incelenecektir.Keywords : İklim Değişikliği, Müzakere, Çin, ABD, Diplomasi