- Süleyman Demirel Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
- Vol: 7 Issue: 2
- Seyyid HAŞİM, "HUKUKA BİR NAZAR" OSMANLI TÜRKÇESİ ASLINDAN GÜNÜMÜZ TÜRKÇESİNE ÇEVİRİ...
Seyyid HAŞİM, "HUKUKA BİR NAZAR" OSMANLI TÜRKÇESİ ASLINDAN GÜNÜMÜZ TÜRKÇESİNE ÇEVİRİ
Authors : Derya Sinakçi
Pages : 129-140
View : 13 | Download : 6
Publication Date : 2017-12-27
Article Type : Other
Abstract :Seyyid Haşim’in Bilgi Mecmuası’nda yer alan 1329 (1911) yılına ait 10 sayfalık makalesi, Osmanlı Türkçesi ile yazılmış olup aslında bu kadarla sınırlı değildir. Devamı olabileceği sonuna yazdığı ‘bitmedi’ ifadesinden sanılmaktadır. Makale var olan haliyle hukuk okullarını ve hak mefhumunun bu okullara ve düşünürlere göre nasıl farklı yorumlandığını açıklamaktadır. Bu makaleyi kaleme almasındaki amacı, hukukun o zamanlardaki anlayış tarzlarının izah etmek olarak özetleyebiliriz. Seyyid Haşim, Hukuk-u Tabiiye mektebi yani günümüzde bilinen adıyla, Doğal (Tabii) Hukuk okuluna mensup olan düşünürlerin hakkı nasıl yorumladıklarına ve bu anlayışlarının hangi devirlerde mevcut olduğuna yer vermiştir. Bu hususta, Yunanlılar ve Romalılarda hakkın nasıl bir yer bulduğundan, Hıristiyanlığın ortaya çıkışıyla kiliselerin hakkı nasıl tanımladıklarından bahsetmiştir. Tam bu noktadan sonra sözü Grotius’a getirdiği, onun hakkı tabir edişi ve kiliseye karşı nasıl bir tavır takındığını aktardığı görülmektedir. Grotius’dan sonra Doğal Hukuk’un Avrupa’ya yayıldığını söyleyerek; Hobbes ve Locke’un birbirine zıt hak anlayışlarını ele almıştır. Doğal Hukuk akımının Fransa’da tamamıyla benimsenmediğinden bahisle, Fransız düşünürler Montesquieu ve Rousseau’nun görüşlerini aktarmıştır. Burada da Montesquieu’nun eseri, günümüzdeki adıyla ‘Kanunların Ruhu’nun nasıl yeni bir Süleyman Demirel Üniversitesi Kamu Hukuku Yüksek Lisans Öğrencisi. 130 Derya SINAKÇI SDÜHFD CİLT: 7, SAYI 2, YIL 2017 saha açmış olduğunu anlatmaktadır. Bu eserin o güne kadarki hukuk tarihinde ne anlamda ‘ilk’ kabul edildiğinden, ne gibi unsurlara cevap verdiğine kadar değerlendirme yaptığı görülmektedir. Son olarak Rousseau’nun görüşleriyle makalesini bitirmiştir. Özetle; Seyyid Haşim, hukuk okullarından Doğal Hukuk’u baz alarak bu okula mensup olanlar ve olmayanlar üzerinden hukuka bakış açılarını anlatmaya çalışmıştır. Seyyid Haşim’in hukuka bakışı anlatabilmekteki en doğru yolu, düşünürlerin öncelikle hakka nasıl baktıklarını incelemekte bulduğu görülmektedir.Keywords : Seyyid Haşim, Doğal Hukuk