- Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 1 Issue: 47
- Selçuklu Öncesi Hilafet Merkezinde Türk Askeri Varlığı
Selçuklu Öncesi Hilafet Merkezinde Türk Askeri Varlığı
Authors : Mehmet Emin Şen
Pages : 221-237
Doi:10.35237/sufesosbil.575118
View : 8 | Download : 4
Publication Date : 2019-08-30
Article Type : Research
Abstract :VII. asırda ortaya çıkan İslam, Hz. Muhammed’in rehberliğinde büyük inkişaf göstererek daha onun sağlığında, 30 yıl gibi kısa süre içerisinde Arabistan’ın tamamına hâkim olmuş ve beraberinde büyük bir sosyal zümreyi doğurmuştu. Müslüman Arapların oluşturduğu bu sosyal birliktelik İslam dininin bütün cihana yayılması amacıyla fetih haraketlerine başladılar. Hemen önlerinde bulunan engelleri aşmak üzere Bizans ve Sasani gibi büyük imparatorluklara karşı iki koldan askeri sefere çıktılar. Daha Dört Halife döneminde (632-661) iken Müslümanlar, Sasani topraklarına hâkim olup Türk sınırlarına dayandılar. Emeviler Döneminde (661-750) Türk yurtlarında gerçekleştirilen Müslüman akınları ise, Türk Arap ilişkilerini geliştirdi ve olgunlaştırdı. Dolayısıyla Çin sınırlarında yaşayan Türkler dahi İslam dininden haberdar oldular. Abbâsîlerin ilk yüzyılına gelindiğinde (750-850) artık Türk - Arap ilişkileri deyim yerindeyse zirveye ulaşmıştı. Abbâsî ordusunun kâhir ekseriyetini oluşturan Türk askeri için Bağdat şehri yeterli gelmiyordu. Abbâsî Halifesi bu sorunu ancak Türkler için yeni bir şehir kurarak çözebildi. Nitekim Bağdat yakınlarında Samarra adında yeni bir kente Hilafet merkezi ile tüm Abbâsî saray ve müçtemilatı nakledildi. Artık Türk askeri komuta kademesinin sözünün geçtiği bir dönem başlamış oldu. Müslüman Araplarla Türkler arasında başlayan Selçuklu öncesi bu ilişkiler ve Samarra kenti yeteri kadar bilinmemektedir. Bu makalede Türklerin siyasi ve kültürel hayatlarına tesir eden bu denli önemli ilşkiler ağı, Samarra öncesinden başlanarak Selçukluların çıkışına kadarki süreci ortaya konulacaktır.Keywords : Samarra, Abbasiler, Abbasi Döneminde Türkler