- Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Issue: 46
- 18. Yüzyılda Van Kalesi’nde Bulunan Dergâh-ı Âli Yeniçerileri
18. Yüzyılda Van Kalesi’nde Bulunan Dergâh-ı Âli Yeniçerileri
Authors : Uğur Demlikoğlu
Pages : 73-98
Doi:10.35237/sufesosbil.517049
View : 9 | Download : 3
Publication Date : 2019-03-28
Article Type : Research
Abstract :Osmanlı Devleti’nin kuruluş yıllarında ordu birlikleri aşiret kuvvetleri ile gaza için savaşan gönüllülerden oluşmaktaydı. Ancak kale kuşatmalarının uzun sürmesi ve sürekli fetihler için eldeki askerlerin kifayetsiz kalması hükümdara tabi, maaşlı ve sürekli ordu birliklerinin kurulmasına neden olmuştur. Bu amaçla I. Murad döneminde Yeniçeri Ocağı kurulmuştur. Yeniçeri Ocağı’na sonraki hükümdarlar döneminde de farklı görevler icra eden yeni askeri sınıflar dâhil olmuştur. Bu askeri sınıflar Osmanlı Devleti’nin başkenti olan İstanbul’un dışında önemli hudut kalelerinde de görev almışlardır. Bu kalelerden biri de Kanuni Sultan Süleyman Dönemi’nde Osmanlı Devleti’ne katılan Van Kalesi olmuştur. Osmanlı Devleti ile Safevi Devleti arasında meydana gelen gerginliklerde ve harbin yaşandığı dönemlerde İstanbul’dan pek çok askeri sınıf Van Kalesi’nde mevcut olmuştur. Bu makalede mevacib defterlerinden istifade edilerek Van Kalesi’nde bulunan askeri sınıflar ile bu askeri sınıfların mevcudu, yevmiyeleri, ulufe ve yıllık mevacibleri ile icra ettikleri görevler ortaya konulmuştur. Van Kalesi’nin önemini ortaya koymak maksadıyla Erzurum, Kars, Bağdat, Trabzon ve Tiflis gibi dönemin diğer önemli kaleleriyle mukayesesi yapılmıştır.Keywords : Van, Kale, Mevacib Defterleri