- Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Issue: 45
- Mahpus Öğrencilerin Benlik Sunumları: Dramaturjik İlkeler, Damga ve Total Kurum
Mahpus Öğrencilerin Benlik Sunumları: Dramaturjik İlkeler, Damga ve Total Kurum
Authors : Hasan Hüseyin Aygül, Gökçe Çelik, Alara Fulya Şensoy
Pages : 186-204
View : 9 | Download : 4
Publication Date : 2018-12-28
Article Type : Research
Abstract :Türkiye’de hükümlü bireylerin yararlanabildiği ve genel itibariyle cezaevi/ceza infaz kurumu eğitim hizmetleri olarak ifade edilen çeşitli eğitim programları (temel eğitim, yaygın eğitim, uzaktan eğitim, mesleki eğitim ve kütüphane destek hizmetleri gibi) bulunmaktadır. Bu eğitim imkânlarından biri de herhangi bir yükseköğretim kurumuna devam ederken tutuklanan veya hüküm giyen öğrencilerin veya cezaevindeyken üniversite sınavını kazanan kişilerin (sadece açık ceza infaz kurumlarındaki hükümlülerin) yararlanabildiği örgün yükseköğretim programıdır. Birtakım kıstaslara bağlı olarak eğitim hakkı çerçevesinde mahpus öğrenciler eğitim-öğretim dönemi boyunca haftalık ders programlarına istinaden üniversiteye gidebilmekte ve sonrasında tekrar cezaevine dönmektedir. Bu çalışma birbirinden oldukça farklı iki kurumsal kimliğin taşıyıcısı olan mahpus öğrencilerin benlik sunumlarını konu edinmektedir. Hapishane duvarlarını aşan bir benliğin tasvirini yaparken yabancı, öteki, dışlanmış ve marjinalleştirilmiş (damgalanmış) bir bireyin hem hapishanedeki (total kurum) hem de üniversitedeki benlik sunumlarının aktarılması amaçlanmış ve bu amaç doğrultusunda mahpus öğrencilerin (i) gündelik yaşamlarındaki yapıp etmelerine, (ii) kendini diğerlerine nasıl açtığına, (iii) başkalarının kendisi hakkındaki izlenimlerini nasıl yönlendirdiğine ve denetlediğine, (iv) performansını izleyicilere sunarken neleri yaptığına ve/veya yapmadığına odaklanılmıştır. Bu kapsamda Antalya E Tipi Açık Cezaevinde bulunan ve örgün yükseköğretim hakkından yararlanan 8 kişiyle derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler "dramaturjik ilkeler”, "total kurum” ve "damga” teorileri çerçevesinde yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda mahpus öğrencilerin gündelik yaşamdaki benlik sunumlarının kurumsal dünyalara (hapishane ve üniversite) ve kurumsal kimliklere bağlı olarak (suçlu ve öğrenci) değiştiği ayrıca örgün eğitim vasıtasıyla bireylerin benliklerini yeniden kurgulayabildikleri veya kurum öncesi benliğe geri dönüş yapıtlıkları belirlenmiştir.Keywords : Benlik, Damga, Dramaturji, Mahpus Öğrenci, Total Kurum