- Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi
- Vol: 24 Issue: 2
- Examining Spatial Efficiency of Cities Using Fractal Dimension
Examining Spatial Efficiency of Cities Using Fractal Dimension
Authors : Gizem Erdogan
Pages : 289-301
Doi:10.19113/sdufenbed.484622
View : 8 | Download : 4
Publication Date : 2020-08-26
Article Type : Research
Abstract :Kentsel mekân, kullanıcı ve fiziksel çevrenin birbirini etkilemesi ile vücut bulur. Kentsel mekândaki bu değişimler, farklı yerleşmelerin kendilerine özgü dokular geliştirmesine neden olmaktadır. Bu çalışmanın amacı, sürdürülebilirlik ilkesi temelinde kentsel büyüme olgusu ve bu olgunun mekânsal yansıması olarak biçimlenen kentsel makroformlarının göstergeler eşliğinde fraktal boyut ve regresyon analizleri yoluyla tartışılması ve mekânsal verimlilik açısından yorumlanmasıdır. Çalışma, bağlamda ulaşabilmek için belirlenen kabuller ve kısıtlılıklar çerçevesinde mekânsal verimlilik analizine yönelik yöntem önerisi geliştirilmesi hedeflemektedir. Bu kapsamda, Dünyada en yoğun nüfuslu ilk 500 kent arasından rastgele seçilmiş farklı dinamiklere sahip 29 kent örneklem olarak belirlenmiş, seçilen kentlerin uydu fotoğrafları üzerinden kentleşme lekeleri üzerinden belirlenmiş fraktal boyutları ölçülmüştür. Örneklem kentler için kentsel makroformların mekânsal verimliliğine etki edebileceği öngörülen karşılaştırılabilir sosyo-ekonomik göstergeler seti oluşturulmuş ve mekânsal verimliliğin ölçütü kabul edilen fraktal boyut değeri ile bu göstergeler arasında anlamlı ilişki olup olmadığı çoklu doğrusal regresyon analizi ile ölçümlenmiştir. Çalışmanın, kentsel makroformların göstergeler eşliğinde kentsel mekânın organizasyonu ve gelişimini yönlendirmesi üzerinde karar vericiler ve mekânsal plancılar için katkıları bulunacağı düşünülmektedir. Aynı zamanda, fraktal parametrelerin gelişmekte olan ülkelerin kentsel teorileri ve planlamaları açısından yardımcı olacağı, ortaya konulacak mekânsal verimlilik temelli yeni bir yöntem yaklaşımının gelecekte kentsel sistemlerin yönetimi ve kent planlama açısından da yol gösterici olacağı düşünülmektedir.Keywords : Fraktal boyut, Kentsel büyüme, Kentsel morfoloji, Mekansal verimlilik