- Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi
- Vol: 23 Issue: 3
- Türkiye’deki Feldspat Rezervlerinde Radyoaktivite Düzeyleri
Türkiye’deki Feldspat Rezervlerinde Radyoaktivite Düzeyleri
Authors : Aydan Altikulaç
Pages : 825-830
Doi:10.19113/sdufenbed.546648
View : 7 | Download : 5
Publication Date : 2019-12-25
Article Type : Research
Abstract :Yer kabuğunun %60’ını oluşturan feldspat, en önemli mineral gruplarındandır. Magmanın farklı kısımlarında değişik şekillerde bulunan bu minerallerin soğuyup kristalleşmesiyle feldspat zonları ve yatakları oluşmuştur. Özellikle seramik, porselen ve cam sanayinde olmak üzere birçok sektörde önemli bir ham madde olan feldspat rezervinin yaklaşık %14 ‘ü Türkiye’dedir. Bu anlamda Türkiye, dünya feldspat rezervi açısından zengin kategorisinde yer almaktadır ve önemli bir ihracat payına sahiptir. Feldspat minerali yer kabuğu kökenli olup magmatik, metamorfik ve sedimenter kayaçların yapısında bulunur ve doğal radyasyon ihtiva eder. Rezerv kaynaklarının değerlendirilmesi ülke madenciliğinin öncelikli konularından olsa da konut ve iş yeri binalarının yapımında kullanılan ham maddenin içerdiği 226 Ra, 232 Th, 40 K ve 137 Cs izotoplarının radyoaktivite düzeylerinin bilinmesi insan sağlığı bakımından oldukça önemlidir. Bu amaçla Türkiye’nin en önemli feldspat zonlarının bulunduğu maden yataklarından (Aydın, Muğla, Manisa ve Kırşehir) alınan örneklerde radyoaktivite analizleri yapıldı. Gama Spektrometre Sistemi kullanılarak yapılan analizler neticesinde 226 Ra, 232 Th, 40 K ve 137 Cs radyoizotoplarına ait ortalama aktivite konsantrasyonlarının sırasıyla 11.94 ±3.8 , 4.28 ±1.7 , 879.26 ±56.3 ve 1.9 ±0.7 Bqkg -1 olduğu tespit edildi. Bu aktivitelerden kaynaklanan radyolojik risk analizi yapıldı.Keywords : K-Feldspat, Na-Feldspat, Radyoaktivite, Gama spektrometre, Radyum eşdeğer aktivite, İç ve dış tehlike indisleri