- Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi
- Vol: 22 Issue: 3
- Petrographical and Petrophysical Features of the Jeribe Formation at the Khabaz Oil Field, Kirkuk, N...
Petrographical and Petrophysical Features of the Jeribe Formation at the Khabaz Oil Field, Kirkuk, Northern Iraq
Authors : Radhwan K. H. Alatroshe, Fuzuli Yağmurlu, Ammar R. Al-khatabi
Pages : 1283-1295
Doi:10.19113/sdufenbed.503923
View : 11 | Download : 5
Publication Date : 2018-09-20
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışmada, Kuzey Irak, Kerkük bölgesinde yer alan, Khabaz petrol sahasında açılan Khabaz-17 kuyusunda (boylam 44° 11' 27" D, enlem 35° 25' 16" K), Orta Miyosen yaşlı Jeribe Formasyonunun petrografik ve petrofiziksel özellikleri incelenmiştir. Jeribe Formasyonunun litolojisi genellikle homojen olup, kireçtaşı, dolomit, dolomitik kireçtaşı, jips ve çört nödüllerinden oluşmaktadır. Jeribe Formasyonu Khabaz-17 kuyusunda 645-681 m derinlikte yer almakta olup, yaklaşık 36 m kalınlığı sahiptir. Bu formasyona ait karotlardan 50 ince kesit hazırlanmış olup, bu örnekler polarize mikroskop altında araştırılmıştır. İncelenen örnekler içinde saptanan genel fauna topluluğunu bentik foraminiferler oluşturur. En yaygın görülen fauna cinsleri, Borelis melo curdica, Miliolids, Peneroplis, Nummulites ve Rotalidlerden oluşur. Bu fauna türleri iyi korunmuş olup, büyük hacim ve duvar kalınlığına sahiptir. Bunların yanı sıra, daha düşük oranda olmak üzere, gastropod, pelecypod, Echinodermata, algl ve Ostracod kalıntıları olağan olarak bulunur. Diğer taraftan, bioklastlar ve iskeletsi yapıya sahip olmayan tanelerin yanı sıra, intraklast ve pisolidler, incelenen karbonat kayalar içinde bulunan diğer önemli allokemleri oluşturur. Allokemler arasını dolduran matriks daha çok mikrit ve spari-mikritten oluşmaktadır. Jeribe formasyonuna ait karbonat kayaları etkileyen belli başlı diyajenetik dönüşümleri, dolomitleşme, çimentolanma, mikritizasyon, çözünme, sıkışma, kırılma ve biyoturbasyon gibi neomorfik olaylar kapsamında değerlendirmek mümkündür. Çalışma alanında Jeribe Formasyonuna ait karbonat kayaların petrografik özelliklerine dayanılarak gözeneklilik türleri belirlenmiştir. Ancak gözeneklilik oranları, sondaj kuyusu içinde yapılan nötron ve yoğunluk logları vasıtasıyla saptanmıştır. Bu analiz sonuçlarına göre, Jeribe formasyonun gözenekliliği, %11.4 ile %25.6 arasında değişmekte olup, tüm formasyon için belirlenen ortalama gözeneklilik, %17.3 olarak bulunmuştur. Bu değerler, Jeribe Formasyonuna ait karbonat kayaların iyi sayılabilecek bir gözeneklilik oranına sahip olduğunu göstermesi bakımından önemlidir. Diğer taraftan, iyi sayılabilecek bu gözeneklilik yapısının daha çok dolomitleşme ve çözünme gibi diyajenetik proseslerin yanı sıra, tektonik kırılma faaliyetleri sonucunda geliştiğini belirtmek mümkündür.Keywords : Irak, Jeribe Formasyonu, Khabaz sahası, Kirkuk bölgesi, Gözeneklilik, Diyajenez