- Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi
- Vol: 17 Issue: 1
- General Appearances of Turkish Roses
General Appearances of Turkish Roses
Authors : Hasan Özçelik
Pages : 29-42
View : 12 | Download : 9
Publication Date : 2014-07-12
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışma 2006-2012 yılları arasında yapıldı. Çalışmanın materyalleri tüm ülkeden toplandı ve klasik sistematik literatüre göre tarafımızdan teşhis edildi Değerli örnekler GUL Herbaryumu’nda (Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta) tutulmaktadır. Bu makalede, Türkiye güllerinin önemli yeni sistematik, coğrafi ve ekolojik karakterleri; aynı zamanda ekonomik önem değerleri literatür ve arazi gözlemlerimize bağlı olarak anlatıldı. İlaveten cinsin bilinen bazı özellikleri genişletildi.Sonuç olarak; toplam 45 taksonun doğal ve bahçe gülü olarak Türkiye’de yetiştiği belirlendi. Taksonlar arasında hibritleşme çok yüksektir ve Türkiye bahçe güllerinin önemli bir kısmı en az iki takson arasında doğal hibrittir; hibritler 3, 4 ve daha fazla doğal taksondan ya da bir başka bir hibritle in hibritleşmesinden meydana gelmiş olabilir. Bazı kültür varyeteleri son zamanlarda gen transferi ile oluşturulmuştur. Taksonların çoğu Türkiye’de deniz seviyesinden 1000-2000 m ‘ler arasındaki yükseltilerde yayılış gösterirler. Kireçtaşı, volkanik ve konglomera kayalarını tercih ederler. Bu üç kayalı arazi yapısı genelde ülkenin Akdeniz bölgesinde dağılmıştır. Akdeniz bölgesinin yüksek dağ kuşağı tarafımızdan cinsin gen ve farklılaşma merkezi olarak kabul edilmiştir. Ülkede gül çiçeklerinin ve meyvelerinin distilasyonu ve ekstraksiyonu üzerine çalışan yaklaşık 30 fabrika vardır. Gül yağı fabrikaları Göller Yöresi(Isparta, Burdur, Afyonkarahisar illeri); kuşburnu fabrikaları ise Tokat, Gümüşhane ve Erzincan illerinde kurulmuştur. Günümüzde gül yağı elde etmek amaçlı gül çiçeği üretimi sadece Göller Yöresi’nde yapılmaktadır. Rosa damascena yörede yaklaşık 35000 da lık bir alanda üretilmekte ve çiçekleri 25 gülyağı fabrikasında işlenmektedir. Tüm ülkede ama özellikle Gümüşhane, Tokat, Erzincan, Erzurum, Trabzon vs.de evsel ihtiyaçlar için meyveleri toplanmakta ve işlenmektedir. Ancak Gümüşhane, Tokat, Erzincan illerinde endüstrisi bulunmaktadır. Bu makalede, Türkiye güllerinin fitocoğrafi bölgelerine, kıtalara, siyasi bölgelere dağılımları; çiçeklenme ve meyvelenme dönemleri; anakaya tercihleri ve yayılış gösterdiği yükseltiler verilmekte ve yorumlanmaktadır.Keywords : Bitki Coğrafyası, Rosa L., Gül, Kuşburnu, Ekonomik Botanik, Türkiye