Türkiye’de Antrenörlük ve Antrenman Biliminin Gelişmesi
Authors : Caner Açikada, Ercan Haslofça, Fehime Haslofça
Pages : 53-73
Doi:10.17644/sbd.998296
View : 12 | Download : 7
Publication Date : 2022-09-19
Article Type : Review
Abstract :Bu çalışmanın amacı Türkiye’de antrenman, antrenörlük, antrenör eğitimi ve antrenman bilimi alanında meydana gelen gelişmeleri tarihsel, kavramsal ve yapısal yönlerden incelemektir. Antrenörlük ve antrenman biliminin gelişim süreci, 1932 öncesi, 1932-1974, 1974-1981, 1981-1992, 1992-2013 arası ve 2013 sonrası olarak altı evreye ayrılarak değerlendirilmiştir. Çalışmada literatür taraması yöntemi kullanılmış, bu çerçevede ilgili dönemlere ilişkin literatür incelenmiş ve yorumlanmıştır. İlk üniversiter yapı olarak, beden eğitimi öğretmeni yetiştirmek için 1932’de kurulan Gazi Orta Muallim Mektebi ve Terbiye Enstitüsü, Beden Terbiyesi Şubesi ele alınmıştır. Antrenörlük ve antrenmanla ilgili ilk yasanın 1938 yılında çıktığı, 1974’te "Beden Eğitimi”nden "Spor Bilimi”ne geçildiği, 1981 yılında Yükseköğretim Kurulu”nun (YÖK) kurulması ile üniversitelerin yeniden yapılanması içerisinde yeni bir yaklaşımla "Beden Eğitimi ve Spor” adı ile kurumsallaşmaya gidildiği, bununla birlikte anabilim dalı anlayışı ve lisansüstü eğitime geçilebildiği görülmektedir. 1987’de ilk antrenör yönetmeliği ve antrenör eğitimi yasa ile belirlenmiş, üniversitelerin beden eğitimi ve spor bölümlerinden mezunların antrenörlük yapabilecekleri belirtilmiştir. Yüksekokullaşmanın 1992’de meydana geldiği, bununla birlikte diğer ülkelerdeki benzerleri gibi Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği, Antrenörlük Eğitimi, Spor Yöneticiliği, Rekreasyon ve Spor Bilimleri bölümlerinin kurulduğu ve çok hızlı bir okullaşmanın olduğu görülmektedir. 2013 yılında da fakülteleşmenin başladığı ve 108 Spor Eğitimi veren üniversiteden 67’sininin Spor Bilimleri Fakültesi’ne dönüştüğü; 97 üniversitede antrenörlük eğitimi veren akademik birimler bulunduğu, 29 devlet üniversitesinde antrenör eğitiminde ikinci öğretim programı olduğu görülmektedir. 8 üniversitede "Egzersiz ve Spor Bilimleri” bölümü vardır ve bunların bir kısmı antrenör eğitimi vermektedir. Bir kısım üniversiteler uzaktan eğitim yapmalarına rağmen uygulama becerisi gerektiren antrenörlük eğitimini mezuniyette verdikleri, isimleri farklı olmakla birlikte aynı eğitimi veren bölümler olduğu, aynı bölüm ve programlar için bazı üniversitelerin merkezi yerleştirme, bazı üniversitelerin ise aynı zamanda özel yetenekle öğrenci aldıkları, bazı üniversitelerin lisansüstü eğitime de özel yetenekle öğrenci aldıkları görülmektedir. Bu alanda Türkiye’den hiçbir üniversitenin dünya sıralamasında ilk 120 üniversite içerisine giremediği görülmektedir.Keywords : Antrenman Bilimi, Antrenör, Antrenör Eğitimi