- Söylem Filoloji Dergisi
- Cilt: 8 Sayı: 3
- Mecbur Bir Eşkıya, Felaketle Dolu Bir Anlatı: İnce Memed 1 ve Trajedi
Mecbur Bir Eşkıya, Felaketle Dolu Bir Anlatı: İnce Memed 1 ve Trajedi
Authors : Turhan Koç
Pages : 807-824
Doi:10.29110/soylemdergi.1384562
View : 70 | Download : 118
Publication Date : 2023-12-30
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışma, Yaşar Kemal’in kaleme aldığı İnce Memed 1’in hem olay örgüsü hem de öne çıkan roman kişilerinin trajedi açısından değerlendirilmesi hakkındadır. Çalışmada, Aristoteles’in Poetika başlıklı eserde tragedyaya dair ortaya koyduğu ilkeler ışığında, İnce Memed 1 romanının bir trajedi olarak ele alınıp alınamayacağı sorgulanacaktır. Bu görüş geliştirilirken Antik Yunan’daki klasik tragedyaların tanrıların müdahaleleriyle vücut bulmasına karşın, modern dönemlerde sosyal, siyasi, kültürel ya da tarihsel şartların ve sınırların (diğer deyişle normların) baskısıyla anlatıların trajedi hüviyetine büründüğü savından hareket edilecektir. Bir trajediyi meydana getiren "katarsis” (duygusal arınma) "anagnorisis” (tanınma, aydınlanma, öğrenme), "peripetie” (baht dönüşü), "hamartia” (ölümcül hata), "hübris” (kişisel zaaf, kötü huy) ve "pathos” (acı olay) gibi yapısal unsurların, makalenin örneklemini oluşturan romandaki yeri irdelenecek, aynı zamanda söz konusu unsurların modern bir edebî anlatı özelinde nasıl bir işlevselliğe sahip olduğu araştırılacaktır. Bu bağlamda, İnce Memed 1’in trajik bir olay örgüsüyle kurulduğu ve romanın bu niteliğinin, yazarın toplumcu mesajını daha etkili kıldığı öne sürülecektir. Ayrıca, İnce Memed ve Hatçe’ye odaklanılarak bu ikisinin birer trajik kahraman olduğu iddia edilecektir. Böylelikle İnce Memed 1’in, evrensel bir çerçeveye yerleştirilmesi amaçlanmaktadır.Keywords : Trajedi, Roman, Felaket, İnce Memed, Aristoteles, Katarsis