- Söylem Filoloji Dergisi
- Vol: 7 Issue: 3
- Gıda "Kök"ten Gelir: Puslu Kıtalar Atlası-Romandan Resimli Romana
Gıda "Kök"ten Gelir: Puslu Kıtalar Atlası-Romandan Resimli Romana
Authors : Saadettin Yildiz
Pages : 627-654
Doi:10.29110/soylemdergi.1193953
View : 10 | Download : 5
Publication Date : 2022-12-30
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışmada iki eser üzerinde durulacaktır: İhsan Oktay Anar’ın Puslu Kıtalar Atlası romanı ve İlban Ertem’in Puslu Kıtalar Atlası adlı resimli romanı. İhsan Oktay Anar’ın romanında "söz”e, İlban Ertem’in resimli romanında ise söz-çizgi-renk üçlemesine ağırlık verilecektir. İlki anlatı metni, ikincisi ise görselleştirilmiş bir anlatıdır. İhsan Oktay Anar’ın Puslu Kıtalar Atlası romanı, İlban Ertem tarafından resimli roman olarak yeniden yazılmıştır. Ertem, eserin başına koyduğu kısa notta "İhsan Oktay Anar’ın ‘Puslu Kıtalar Atlası’ eserinden resimli romana uyarlayarak, yazıp-çizen: İlban Ertem” diyor. Bu, çalışmayı sadece "çizgi roman” olarak değerlendirenlere verilmiş bir cevaptır da aynı zamanda. Eser, İlban Ertem’in çalışmasıyla, anlatı boyutundan "görsel anlatı” boyutuna taşınarak yeni bir imgesel değer kazanmıştır. Bu bakımdan, alışageldiğimiz çizgi romandan çok ileride bir eser olarak değerlendirilmelidir. İhsan Oktay Anar, anlatısını, ironiye de kaçan arkaik bir üslupla kurmuştur. İlban Ertem ise bu anlatıyı -daha muzip göz kırpışlarla- yorumluyor. Anar’ın Puslu Kıtaları "edebiyat eseri” idi, Ertem, edebiyat eserini "resimli roman boyutu”na taşıyarak görselleştirmiş, başka bir deyişle, yeniden inşa etmiştir. Böylece iki ayrı sanat iç içe girmiş ve Anar’ın eseri somutlaşmıştır. (Burada, iki sanat metninin -ilki ikincisini yaratmak suretiyle- iç içe geçmesi söz konusudur.) Bu bildiride; a-"Söz ve çizgi-resim arasındaki bu ilişkiyi acaba "göstergelerarasılık” olarak mı değerlendirmeliyiz?” sorusuna cevap aranacak, b-Ertem’in, "yeniden yazma” (réecreture)’nın başarılı bir örneğini sunmuş olduğu tezimizi destekleyici örnekler verilecek, c-İki metnin "karakter uyumu” değerlendirilecektir.Keywords : İhsan Oktay Anar, İlban Ertem, Roman, Resimli Roman, Puslu Kıtalar Atlası, Göstergelerarasılık