- Söylem Filoloji Dergisi
- Vol: 7 Issue: 3
- Commonalities of Surreal and Postmodern Aesthetics in Oğuz Atay's Short Story "Neither Yes nor ...
Commonalities of Surreal and Postmodern Aesthetics in Oğuz Atay's Short Story "Neither Yes nor No"
Authors : Ahmet Evis
Pages : 726-741
Doi:10.29110/soylemdergi.1168895
View : 10 | Download : 5
Publication Date : 2022-12-30
Article Type : Research
Abstract :Modern Türk Edebiyatının Batılı minvalde gelişip ciddi atılımlar yaptığı evre olan Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatı, farklı sanat anlayışlarının değişik türler üzerinden başarıyla uygulandığı bir süreçtir. 1950’li yıllarda şiir türünde I. Yenicilerin benimsediği sürrealist estetik, 1970’lerde Oğuz Atay’la başlayıp Orhan Pamuk, Hasan Ali Toptaş gibi isimlerle günümüze dek devam eden postmodernist tavır, Türk edebiyatında yaşanan ciddi değişimlerinin somut göstergeleridir. Modern Türk Edebiyatının Batılı minvalde gelişip ciddi atılımlar yaptığı evre olan Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatı, farklı sanat anlayışlarının değişik türler üzerinden başarıyla uygulandığı bir süreçtir. 1940’li yıllarda şiir türünde I. Yenicilerin benimsediği sürrealist estetik, 1970’lerde Oğuz Atay’la başlayıp Orhan Pamuk, Hasan Ali Toptaş gibi isimlerle günümüze dek devam eden postmodernist tavır, Türk edebiyatında yaşanan ciddi değişimlerin somut göstergeleridir. Sürrealizmdeki alaycı, mantıksal düzene ve tekil gerçekliğe karşı çıkan tavır, bilinçaltına verilen önem ve özgün anlatım tekniklerinin yanında postmodernizmin hipergerçekliği, metinlerarasılığın parodi, ironi, alaycı/gülünç dönüştürüm gibi tekniklerden faydalanan yönü ile ontik bir meseleye dönüştürdüğü dili oyunlaştırmasının meydana getirdiği paydaşlıklar bu çalışmanın çıkış noktasını oluşturmuştur. Çalışmada sürrealist tavır ile postmodern estetiğin edebî eserlerdeki ortak yönlerinin mukayeseli ve metin merkezli şekilde "Ne Evet Ne Hayır” kısa öyküsü üzerinden incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem olarak her iki akımın özdeş yahut benzer ilkeleri dikkate alınarak ve betimsel bir metot tercih edilerek söz konusu öykünün tahlili yapılmıştır. Elde edilen veriler doğrultusunda öyküde mizah, dil kullanımları, gerçekliğe bakış ve bilinçaltına dair tercihlerin hem sürrealizm hem de postmodernizm açısından uygunluk taşıdığı tespit edilmiştir.Keywords : “Ne Evet Ne Hayır”, Sürrealizm, Postmodernizm, Oğuz Atay