- Söylem Filoloji Dergisi
- Vol: 7 Issue: 2
- Rüya Tâbirnâmesi Üzerine Düş Metaforu Temelinde Göstergebilimsel Bir Değerlendirme
Rüya Tâbirnâmesi Üzerine Düş Metaforu Temelinde Göstergebilimsel Bir Değerlendirme
Authors : Abdulkadir Bayram
Pages : 586-609
Doi:10.29110/soylemdergi.1111905
View : 11 | Download : 2
Publication Date : 2022-08-30
Article Type : Research
Abstract :Eski harfli eserler güncel Türk edebiyatının temelini oluşturan önemli metinlerdir. Bu eserler yazıldığı dönemin dil özelliklerini yansıttığı gibi anlam açısından da derinliği olan yapılar barındırmaktadır. Yazım imkânlarının da gelişmemiş olması az sözle çok şey anlatma ihtiyacını doğurmuştur. Bu durum eski eserlerin anlamsal derinliğini arttırmıştır. Rüya tabirnâmeleri ise Türkiye genelinde yazma eserler kütüphanelerinde birçok nüshası bulunan yaygın eserlerdir. Bu nüshaların birçoğu İbni Sîrîn’e ait olan Tâbirnâme’den tercüme yoluyla oluşturulmuş eserlerdir. Bu eserler yazarlarının da katkılarıyla telif hâlini almıştır. Tâbirnâmeler genellikle bab veya fasıl şeklinde bölümlere ayrılmış ve her bölümde rüya ile ilgili farklı konulara değinilmiştir. Temel metafor rüyadır. Dil ustaca kullanılarak rüya-düş metaforu etrafında eserler oluşturulmuştur. Göstergebilimsel bakış ise eserlerin anlam katmanlarını ortaya çıkararak asıl anlama ulaşmayı amaçlar. Metin göstergebilimi kullanılarak okurun okuma deneyimine odaklanılır. Çalışmamızda "Rüya Tâbirnâmesi” isimli eserin Kayseri Raşit Efendi Yazma Eser Kütüphanesi’nde 1374 demirbaş numarasıyla kayıtlı bulunan nüshası esas alınmıştır. Metin incelenirken "örnek okur” kavramı kullanılarak düş metaforu temel alınmış ve anlamsal yapı ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır.Keywords : rüya, tabirnâme, göstergebilim, çözümleme, eski harfli metin, ibni sîrîn