- Söylem Filoloji Dergisi
- Vol: 3 Issue: 1
- Halit Ziya Uşaklıgil’in "Sepette Bulunmuş" ve "Rüya-yı Müzehheb" İsimli Hikâyele...
Halit Ziya Uşaklıgil’in "Sepette Bulunmuş" ve "Rüya-yı Müzehheb" İsimli Hikâyelerinde Devrinin Sanat ve Edebiyatı’nın İzleri
Authors : Onur Akbaş
Pages : 66-73
Doi:10.29110/soylemdergi.399848
View : 10 | Download : 3
Publication Date : 2018-06-22
Article Type : Research
Abstract : Başlangıçta pozitivist temelli ampirik ve determinist yaklaşımlar metni bir cümlenin öğeleri gibi tahlil yoluna gitseler de bu yaklaşımların doğurduğu gerek göstergebilim gerekse anlambilim gibi yöntemler, metni betimlemede bir işe yaramış ancak onu anlamada ve metindeki estetik ruhu kavramada eksik kalmışlardır. Bir yazarın kurgudaki rolünü tek bir kahramana indirgememek gerektiğini toplumsal ruha dayandıran bu ifadeler şunu anlamaktayız: Bir edebi metnin bütünüyle tahlil edilmesinde değil fakat anlaşılmasında en önemli kaynaklardan biri devrin sosyal ve siyasi şartları iken bu metnin sanat tarihi bağlamından ayrı değerlendirilmesi kuşkusuz ciddi bir körlük olacaktır. Görüldüğü gibi bu dönem, edebiyat hususiyle de edebi eleştirinin ciddi bir gelişme kaydettiği, estetik kaygıların en hassas seviyeye ulaştığı, sanatın merkeze alındığı bir dönemdir. Biz de"Edebiyat-ı Cedide”nin en önemli ve yine Tanpınar’ın tabiriyle: bu neslin hem ön safta gelenlerinden hem de ömrü itibari ile neslinin sonuncusu olan Uşaklıgil’in iki hikâyesinde devrinin sanat ve edebiyat anlayışını yansıtan metafor ve imgelemlere bu çalışmamızda değineceğiz.Keywords : Halit Ziya Uşaklıgil, Servet-i Fünun, Hikâye, Tarihsellik, Estetik